Một số điều cần biết về test nhanh kháng nguyên SARS-CoV-2
Test nhanh kháng nguyên SARS-CoV-2 là gì?
Test nhanh Covid-19 là phương pháp xét nghiệm phát hiện các protein trên bề mặt của virus SARS-CoV-2 (xét nghiệm kháng nguyên) hoặc phát hiện các kháng thể được tạo ra do hệ thống miễn dịch của cơ thể phản ứng với việc lây nhiễm Covid-19 (xét nghiệm kháng thể).Trong đó, phương pháp xét nghiệm kháng nguyên được sử dụng phổ biến hiện nay để sàng lọc người nhiễm Covid-19 trong cộng đồng.
Test nhanh kháng nguyên SARS-CoV-2 là một xét nghiệm chẩn đoán nhanh RDT (Rapid Diagnostic Test) để phát hiện sự có mặt của protein đặc hiệu virus SARS-CoV-2 có trong một mẫu dịch tiết từ đường hô hấp (dịch tỵ hầu) của người cần kiểm tra. Các kháng nguyên chỉ được phát hiện khi virus đang trong các chu trình nhân lên một cách nhanh chóng. Xét nghiệm nhanh kháng nguyên được sử dụng tốt nhất để sàng lọc, chẩn đoán sớm tình trạng nhiễm virus cấp tính.
Test nhanh kháng nguyên SARS-CoV-2 có thể phát hiện người mắc COVID-19 ngay giai đoạn mới nhiễm thay vì phải chờ phơi nhiễm 7-10 ngày như xét nghiệm phát hiện kháng thể. Hiện tại, phương pháp này được dùng như 1 xét nghiệm sàng lọc COVID-19 đại trà được sử dụng trên toàn quốc nhờ lợi thế dễ thao tác, xét nghiệm lưu động, rút ngắn thời gian test, trả kết quả trong vòng 15- 30 phút.
Test nhanh kháng nguyên được các chuyên gia đánh giá có độ nhạy thấp hơn phương pháp Realtime RT-PCR. Tuy nhiên, khi test nhanh làm sớm quá thì cơ thể chưa có đủ kháng thể, sẽ cho kết quả test nhanh âm tính.
Test nhanh làm đúng lúc, cũng chưa đủ khẳng định được là hiện tại có sự hiện diện virus SARS-CoV-2 trong cơ thể hay không, mà cần phải làm thêm xét nghiệm RT-PCR để tìm virus SARS-CoV-2.
Nhóm đối tượng nào cần test nhanh kháng nguyên Virus SARS-CoV-2?
Người có yếu tố dịch tễ, sinh sống tại khu vực có ca mắc Covid-19 trong vòng 28 ngày.
Người có các dấu hiệu như ho, sốt, rát họng… cần xét nghiệm để sàng lọc.
Người tiếp xúc trực tiếp ca nhiễm COVID-19, nhưng chưa thể thực hiện xét nghiệm Realtime RT-PCR trong thời gian ngắn.
Người cần di chuyển liên tỉnh như lái xe, giao hàng, người cần giấy thông hành về quê.
Người lao động làm việc trong môi trường đông đúc, kín gió như khu công nghiệp, nhà máy…
Áp dụng cho các cơ sở y tế chưa đủ điều kiện xét nghiệm sàng lọc COVID-19phương pháp sinh học phân Realtime PCR.
Ưu điểm của test nhanh COVID-19
-Thời gian trả kết quả nhanh chóng từ 15-30 phút.
- Chi phí thấp.
- Kỹ thuật xét nghiệm đơn giản, dễ thực hiện.
- Phù hợp sử dụng để khoanh vùng, sàng lọc ca nghi nhiễm trên diện rộng.
Nhược điểm của test nhanh COVID-19
- Độ nhạy kém nên tỷ lệ dương tính - âm tính giả tương đối cao, do vậy dễ bỏ lọt các ca nhiễm bệnh và gây lan dịch âm thầm trong cộng đồng.
Với kết quả dương tính của phương pháp này cần phải khẳng định lại bằng phương pháp sinh học phân Realtime PCR.
- Độ ẩm và nhiệt độ nơi xét nghiệm có thể ảnh hưởng đến kết quả.
- Mẫu bệnh phẩm nếu bị lẫn máu sẽ ảnh hưởng tới kết quả xét nghiệm.
Chi phí test nhanh COVID-19 bao nhiêu tiền?
Chi phí test nhanh kháng nguyên COVID-19 bao nhiêu tiền phụ thuộc vào nguồn gốc, nhà sản xuất bộ kit test nhanh. Chính vì vậy, giá test nhanh COVID-19 có sự khác nhau giữa các đơn vị được Bộ Y tế cho phép thực hiện xét nghiệm này.
Có bao nhiêu loại test nhanh kháng nguyên SARS-CoV-2 đã được Bộ Y tế cấp phép sử dụng?
Bộ Y tế Việt Nam đã cấp phép sử dụng 19 loại test nhanh kháng nguyên SARS-CoV-2, với mức giá dao động từ 100.000 đồng đến trên 200.000 đồng. Như vậy, trong tháng 7/2021, Bộ Y tế cập nhật 4 lần danh mục test nhanh kháng nguyên được cấp phép, bao gồm 2 sản phẩm trong nước, 17 sản phẩm nhập khẩu.
Có nên tự mua test nhanh SARS-COV-2 và thực hiện tại nhà?
Trước tình hình dịch bệnh COVID-19 đang diễn biến phức tạp, nhiều người dân lo lắng và tìm mua các bộ test nhanh về tự thực hiện tại nhà, theo các chuyên gia khuyến cáo, người dân không nên tự ý mua các bộ xét nghiệm kháng nguyên nhanh SARS-COV-2 hay còn gọi là test nhanh về tự kiểm tra cho mình.
Test nhanh là một loại vật tư y tế cần phải được Bộ Y tế kiểm định và công nhận, do đó các bộ test nhanh được rao bán trên các trang mạng nếu không có tên trong danh mục mà Bộ Y tế công nhận thì không hợp pháp và không đảm bảo chất lượng.
Các chuyên gia đánh giá, nhiều loại test nhanh đang bán trên thị trường có độ nhạy thấp, nên khi người dân tự mua về thử cho kết quả âm tính thì lại mất cảnh giác, đi nhiều nơi, tiếp xúc nhiều người, trong khi đó kết quả thực có thể là dương tính thì vô cùng nguy hiểm, có nguy cơ phát tán và lây lan dịch bệnh ra cộng đồng.
Trước tình trạng nhiều người rao bán bộ kit test nhanh COVID-19 không rõ nguồn gốc trên mạng xã hội và các Website/ứng dụng thương mại điện tử, Bộ Y tế đề nghị các cơ quan chức năng cùng vào cuộc để kiểm tra, đồng thời cảnh báo người tiêu dùng cần cẩn trọng, không tự ý mua test nhanh về tự xét nghiệm cho mình…