Cách phòng Hạ đường huyết
Hạ đường huyết là tình trạng lượng đường (Glucose) trong máu giảm xuống mức quá thấp, dưới 3,9 mmol/L (70 mg/dL), không đủ cung cấp năng lượng cho các hoạt động của cơ thể thường gặp ở người mắc bệnh đái tháo đường nhưng cũng có thể gặp ở người không mắc tiểu đường. Nếu không được xử trí kịp thời, tình trạng hạ đường huyết có thể dẫn đến hôn mê, gây hậu quả nặng nề thậm chí tử vong. Việc hiểu đúng về căn bệnh này giúp phòng ngừa và can thiệp hiệu quả khi cần thiết.
*Nguyên nhân của hạ đường huyết thường gặp: Hạ đường huyết thường gặp khi bệnh nhân đái tháo đường đang được điều trị bằng insulin hoặc đang dùng các nhóm thuốc như sulfonylureas.
Ăn quá ít.
Hay bỏ bữa.
Tiêm quá nhiều Insulin.
Tập thể dục quá mức hoặc tăng cường hoạt động thể lực.
Uống nhiều rượu bia.
Ngoài ra còn một số nguyên nhân khác như: nghiện rượu; bệnh lý gan, thận; suy dinh dưỡng; nhiễm trùng, sau phẫu thuật…
* Dấu hiệu hạ đường huyết: Các triệu chứng hạ đường huyết người bệnh thường có các biểu hiện sau:
Rối loạn thần kinh trung ương gây ra: mờ mắt, nhìn đôi, đau đầu, lú lẫn, giảm trí nhớ, co giật, hôn mê...Rối loạn thần kinh thực vật khiến người bệnh lo lắng, bồn chồn, vã mồ hôi, run tay chân, choáng váng, chóng mặt, tim đập nhanh, nôn/buồn nôn, xuất hiện cảm giác đói dữ dội…trường hợp nặng có thể dẫn đến co giật, hôn mê. Lúc này khi đo đường huyết sẽ thấy nồng độ glucose máu dưới mức 70mg/dL ( 3,9 mmol/l). - Các triệu chứng lâm sàng sẽ được cải thiện khi người bệnh được bổ sung glucose
Lưu ý: Nhiều trường hợp người bệnh không cảm nhận được các dấu hiệu sớm gọi là hạ đường huyết không triệu chứng, rất nguy hiểm nếu không được phát hiện kịp thời.
* Phòng ngừa hạ đường huyết
Để phòng ngừa tình trạng hạ đường huyết, người bệnh cần tuân thủ các nguyên tắc sau:
- Tiêm Insulin và dùng thuốc hạ đường huyết theo đúng chỉ định của bác sĩ chuyên khoa về liều lượng và thời điểm.
- Không bỏ bữa, chia nhỏ lượng thức ăn để ăn nhiều bữa, thời điểm tiêm Insulin phải phù hợp với bữa ăn theo khuyến cáo.
- Hàng ngày nên duy trì vận động hợp lý, đều đặn, nên ăn nhẹ trước khi hoạt động về thể lực hay vận động.
- Điều trị đái tháo đường theo chỉ định của bác sĩ, giữ đường huyết ổn định đường huyết nhằm hạn chế biến chứng mạn tính.
- Nên chuẩn bị sẵn phương án để xử trí hạ đường huyết, nếu có các dấu hiệu hạ đường huyết phải xử trí kịp thời để ngăn ngừa biến chứng nặng.
- Khám và tái khám định kỳ theo lịch hẹn của bác sĩ để sớm phát hiện ra những bất thường về sức khỏe.
* Cách xử trí hạ đường huyết
Việc điều trị hạ đường huyết dựa trên mục tiêu là phát hiện sớm dấu hiệu và xử trí kịp thời. Lúc này người bệnh cần tìm cách để tăng đường huyết nhanh và an toàn để hạn chế các biến chứng, cải thiện triệu chứng. Tuy nhiên cần tránh điều trị quá mức vì có thể làm tăng đường huyết, tăng cân. Người bệnh cần xử trí hạ đường huyết theo nguyên tắc 15/15 như sau:
- Đo đường huyết nếu thấy rơi vào mức dưới 70mg/dL thì cần bổ sung Glucose ngay bằng ăn/uống thực phẩm chứa 15g Carbohydrate có tác dụng nhanh sau đó đợi khoảng 15 phút và đo lại đường huyết. Lúc này đường huyết vẫn xuống dưới 70mg/dL thì lặp lại quy trình trên cho đến khi đường huyết vượt mức 100mg/dl (5,6 mmol/l).
- Đường huyết có thể tiếp tục hạ trở lại sau khi đã ăn/uống thực phẩm vì có chứa carbohydrate, do đó người bệnh vẫn cần kiểm tra lại đường huyết 1 tiếng sau khi xử trí hạ đường huyết.
- Người bệnh có thể tham khảo một số loại đồ ăn, thức uống tương đương với 15g glucose dưới đây:
- 1/2 cốc nước đường Glucose.
- Khoảng 2-3 viên đường.
- 1/2 cốc nước trái cây bất kỳ.
- 1/2 cốc nước ngọt.
- 1 cốc sữa có đường.
- 5 hoặc 6 viên kẹo.
- Khoảng 15ml hoặc 1 thìa canh đường hoặc mật ong.
Điều trị ngay lập tức hạ đường huyết liên quan đến việc cung cấp glucose. Những người có nguy cơ bị hạ đường huyết nên dùng glucagon hoặc dasiglucagon ở nhà và nơi khác, và các thành viên trong gia đình và những người đáng tin cậy nên được hướng dẫn cách xử trí các trường hợp cấp cứu hạ đường huyết.
Hãy chủ động phòng bệnh và hiểu rõ cách xử trí sẽ giúp người bệnh sống khỏe mạnh, an toàn và nâng cao chất lượng cuộc sống./.