Hội thảo toàn quốc về thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng

Hội thảo đã được nghe thực trạng sử dụng thuốc lá mới trên thế giới và tại Việt Nam, thực trạng mua bán, sử dụng thuốc lá mới bất hợp pháp…trong đó có vấn đề pha trộn ma tuý. Hội thảo công bố kết quả nghiên cứu:“ Báo cáo tổng hợp và phân tích các nghiên cứu, báo cáo của quốc tế và trong nước về tác hại của thuốc lá mới, qua đó đề xuất các biện pháp ngăn chặn thuốc lá mới”. Đặc biệt, Tổ chức Y tế thế giới trình bày về tác hại thuốc lá nói chung và thuốc lá mới nói riêng và các khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới về phòng, chống tác hại của thuốc lá (PCTHTL) mới. Công bố báo cáo tổng hợp và phân tích nghiên cứu, báo cáo của quốc tế và trong nước về tác hại của thuốc lá mới và đề xuất các biện pháp ngăn chặn thuốc lá mới của Viện Chiến lược và Chính sách y tế; báo cáo thực trạng sử dụng thuốc lá mới và tình hình nhập viện do sử dụng thuốc lá mới của Cục Quản lý khám, chữa bệnh; báo cáo thực trạng học sinh, sinh viên sử dụng thuốc lá điện  tử, thuốc lá nung nóng và các hoạt động của Bộ Giáo dục và Đào tạo phòng, chống tác hại của thuốc lá mới đối với trẻ em. Đại diện Bộ Công an nêu thực trạng vi phạm pháp luật trong mua bán, sử dụng thuốc lá mới… Qua các báo cáo cho thấy, hiện nay, Việt Nam là một trong 15 nước có tỷ lệ người sử dụng thuốc lá nhiều nhất thế giới, tỷ lệ người mắc bệnh do thuốc lá gây ra cũng rất cao như: tim mạch, ung thư, bệnh phổi mãn tính, ảnh hưởng chức năng sinh sản, nhất là đối với trẻ em bị ảnh hưởng tới sức khỏe hiện tại và tương lai...

Tại Hội thảo các đại biểu đã nêu sự lo ngại trước tình trạng mua bán các sản phẩm thuốc lá mới như thuốc lá nung nóng, thuốc lá điện tử hiện nay, nhất là ở các trường học. Tác hại khôn lường của chất Nicotine và các hoá chất trong thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng đối với sức khỏe con người nói chung và trẻ em nói riêng, ngoài ra còn hiện tượng pha trộn ma tuý trong thuốc lá điện tử. Các đại biểu tham dự Hội thảo đã đề xuất các giải pháp với Chính phủ trong thời gian tới về việc PCTHTL, trong đó có việc cấm sản xuất, buôn bán nhập khẩu các loại thuốc lá mới tại Việt Nam hiện nay.

Chủ trì Hội thảo, Thứ trưởng Trần Văn Thuấn cho biết: “Trong những năm gần đây, bên cạnh thuốc lá truyền thống, trên thị trường nước ta đã xuất hiện các sản phẩm thuốc lá mới, bao gồm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và sản phẩm thuốc lá lai giữa hai sản phẩm này. Mặc dù các sản phẩm thuốc lá mới chưa được phép nhập khẩu, quảng cáo hoặc bán tại Việt Nam, tỷ lệ sử dụng các sản phẩm này đã có sự gia tăng nhanh trong thời gian qua, đặc biệt là ở học sinh phổ thông trung học tại khu vực thành thị. Các cơ quan chức năng đã cảnh báo về tình trạng lợi dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng để lưu hành, sử dụng ma túy trái phép. Các bệnh viện đã ghi nhận các tình trạng nhập viện có liên quan đến thuốc lá điện tử, trong đó có ngộ độc, loạn thần và ngộ độc ma túy. Sự xuất hiện các sản phẩm mới này sẽ làm gia tăng số người hút thuốc, tăng nguy cơ sử dụng ma túy và các chất gây nghiện khác, tăng thêm gánh nặng bệnh tật cho người dân và trầm trọng thêm các vấn đề về y tế công cộng, an ninh trật tự, xã hội và môi trường.”

Theo Tiến sĩ Hà Anh Đức - Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh, ước tính sơ bộ của Hội Kinh tế Y tế Việt Nam năm 2022, tổng chi phí liên quan đến khám chữa bệnh, ốm đau và tử vong sớm do các bệnh liên quan đến sử dụng thuốc lá là 108.000 tỷ đồng/năm.Chỉ trong vòng 2 năm, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử trong học sinh 13-15 tuổi đã gia tăng một cách đáng kể (từ 3,5% năm 2022 lên 8,0% năm 2023). Ở người trên 15 tuổi, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử cũng tập trung cao ở nhóm tuổi trẻ. Nhóm 15 - 24 tuổi là 7,3%; nhóm tuổi 25 - 44 là 3,2%; nhóm 45 - 64 tuổi là 1,4%. Qua tổng hợp báo cáo của gần 700 cơ sở khám bệnh, chữa bệnh cho thấy, chỉ tính riêng năm 2023, có 1.224 ca nhập viện do sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng. Cũng trong 2 năm 2022 và 2023, Trung tâm Chống độc Bệnh viện Bạch Mai đã tiếp nhận gần 130 trường hợp nhập viện bị ngộ độc sau khi sử dụng thuốc lá điện tử…với các triệu chứng khi nhập viện chủ yếu là dị ứng, ngộ độc, tổn thương phổi cấp.

Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh nhấn mạnh: “Không có một sản phẩm thuốc lá nào an toàn cho sức khỏe. Bên cạnh đó, với các thiết kế đa dạng hấp dẫn với thanh thiếu niên, nguy cơ thuốc lá mới góp phần tạo ra thế hệ trẻ nghiện nicotine và các chất gây nghiện khác, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, môi trường, lối sống, hành vi của giới trẻ và an ninh trật tự xã hội. Do gia tăng tỷ lệ thanh thiếu niên  sử dụng thuốc lá mới, đề nghị Quốc hội kịp thời ban hành quy định để cấm toàn diện các sản phẩm này trước khi việc sử dụng trở nên phổ biến hơn, bao gồm: cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, quảng cáo, sử dụng các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng”./.