Phòng bệnh Alzheimer

1. Yếu tố nguy cơ gây bệnh Alzheimer là: Tuổi cao (trên 65 tuổi); Yếu tố di truyền nghĩa là trong gia đình có người mắc Alzheimer; Lối sống không lành mạnh như: Ít vận động, hút thuốc, uống rượu...; Có bệnh lý liên quan như: Tiểu đường, Tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu cao, trầm cảm, căng thẳng và phiền muộn kéo dài..; Ít có cơ hội giao tiếp xã hội...

2. Dấu hiệu cảnh báo sớm bệnh Alzheimer như sau:

Hay quên những việc vừa xảy ra (quên tên người quen, lặp đi lặp lại câu hỏi đơn giản).  Khó thực hiện các công việc quen thuộc trước kia vẫn làm như nấu ăn, quản lý tiền bạc...

Thay đổi tính cách: Dễ cáu gắt, thu mình khỏi xã hội, không muốn tiếp xúc, giao lưu...

Nhầm lẫn thời gian hoặc địa điểm: Người bệnh Alzheimer có thể quên mất ngày tháng, mùa và sự chuyển biến thời gian. Ví dụ đang đứng ở một địa điểm nhưng họ không nhớ làm sao mình đến đây, mình đến đây để làm gì; người bệnh cũng gặp nhiều khó khăn trong việc cố hiểu một sự kiện xảy ra tức thời, ngay lúc đó.

Đặt đồ vật sai vị trí: Người bệnh có thể đặt đồ vật ở những nơi khác mà trước đó họ vẫn để theo thói quen; Họ có thể làm mất đồ vật và không thể nhớ để tìm lại các đồ vật đó, do đó có người bệnh cho rằng ai đó đã ăn cắp đồ của mình và việc này sẽ xảy ra với tần suất ngày càng nhiều hơn trong tương lai.

3. Các biến chứng của bệnh Alzheimer  là:

- Mất trí nhớ và ngôn ngữ, suy giảm khả năng phán đoán. Những thay đổi nhận thức do bệnh Alzheimer gây ra có thể gây khó khăn trong việc điều trị các bệnh lý khác. Ví dụ, một bệnh nhân Alzheimer có thể: Không thông báo với người khác rằng họ đang bị đau, ví dụ như đau răng, đau tay…; Không thể tuân thủ liệu trình điều trị; Không thông báo hoặc mô tả tác dụng phụ của thuốc...

Khi bệnh tiến triển đến giai đoạn cuối, những thay đổi của não bắt đầu ảnh hưởng đến các chức năng thể chất, chẳng hạn như nuốt, kiểm soát hành vi… Hầu hết bệnh nhân Alzheimer không tử vong do bệnh chính mà thường do các bệnh kèm theo như:

           Viêm phổi: Là tình trạng phổi bị phù nề, nhiễm trùng do việc hít phải các chất nhầy từ dịch dạ dày, hay từ thức ăn… vào phổi hoặc đường hô hấp.

            Nhiễm trùng: Bệnh nhân thường đi tiểu không tự chủ nên phải đặt thông tiểu, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng đường niệu, nếu không được điều trị sẽ càng nặng hơn, có thể đe dọa tính mạng.

            Bị ngã và có thể chấn thương: Bệnh nhân thường sẽ khó để định hướng khoảng cách vì vậy có nguy cơ dễ bị ngã khi di chuyển và vận động dẫn đến có thể gãy xương, chấn thương vùng đầu, cổ nặng ,có thể dẫn đến tình trạng xuất huyết, tụ máu...

4. Biện pháp phòng bệnh Alzheimer như sau: Bệnh Alzheimer xảy ra do tiến trình lão hóa não bộ theo thời gian và tuổi tác. Tuy nhiên, bệnh có thể đến sớm hay muộn, mức độ trầm trọng hay giảm nhẹ là do lối sống và sinh hoạt của chúng ta. Do đó, cách để phòng ngừa bệnh đến sớm và kiểm soát biến chứng nguy hiểm như:

- Thực hiện chế độ dinh dưỡng phù hợp để bảo vệ não:  Ăn nhiều cá béo (cá hồi, cá thu) giàu Omega-3; Các loại rau xanh đậm (cải bó xôi, rau cải), quả mọng (việt quất, dâu tây);  Dầu olive, các loại hạt (óc chó, hạnh nhân);Hạn chế: Đồ chiên rán, đường tinh luyện, thực phẩm chế biến sẵn.

 - Phòng ngừa các bệnh tim mạch

Theo các nghiên cứu, 80% người bị Alzheimer có các vấn đề liên quan đến bệnh tim mạch. Không chỉ vậy, ở một số người, não bộ xuất hiện những mảng vón và đám rối đặc trưng nhưng lại không có biểu hiện của Alzheimer. Theo các chuyên gia, các mảng vón và đám rối ấy chỉ phát tác khi hệ mạch máu não cũng có vấn đề tức người có bệnh tim mạch là yếu tố quan trọng làm tăng nguy cơ mắc bệnh Alzheimer. Do đó, những người bị tăng huyết áp, đái tháo đường, mỡ máu cao... cần được điều trị để kiểm soát ngay các rối loạn này vì lâu dài sẽ dẫn đến bệnh tim mạch.

- Rèn luyện trí não thường xuyên bằng cách: Đọc sách, học ngoại ngữ, chơi cờ, chơi trò chơi,  giải câu đố... 

- Người cao tuổi cần tham gia hoạt động xã hội phù hợp để được giao tiếp. 

- Tập thể dục đều đặn 30 phút/ngày, 5 ngày/tuần với các bài tập nhẹ nhàng (đi bộ, yoga, bơi lội). 

- Vận động, làm việc nhẹ phù hợp giúp tăng lưu thông máu lên não, ngoài ra còn giúp giảm nguy cơ thoái hóa, teo cơ...

- Ngủ đủ giấc và kiểm soát căng thẳng: Ngủ đúng giờ, đủ giấc và ngủ có chất lượng, ngủ đủ 7–8 tiếng/đêm.Giấc ngủ tốt có thể giúp ngăn Alzheimer đến sớm và tiến triển trầm trọng. Bởi vì trong lúc ngủ, não bộ sẽ tiến hành “vệ sinh” các synapse để việc truyền tin được thông thoáng, lọc bỏ những ký ức không cần thiết, và dọn bớt amyloid β để không tạo mảng vón. Ngủ 8 tiếng mỗi đêm mà không dùng thuốc ngủ là việc lý tưởng…

  - Thiền, hít thở sâu để giảm stress. 

            - Kiểm tra sức khỏe định kỳ 3-6 tháng/lần để theo dõi huyết áp, đường huyết, cholesterol..., phát hiện sớm các bệnh mãn tính ảnh hưởng đến não. 

            Lưu ý: Không phải ai hay quên cũng mắc Alzheimer! Alzheimer không phải là sự lão hóa bình thường, vì vậy đừng nhầm lẫn Alzheimer với hiện tượng suy giảm trí nhớ thông thường ở người già. Cần đi khám tại cơ sở y tế nơi có bác sĩ chuyên khoa thần kinh để chẩn đoán chính xác bệnh Alzheimer và điều trị kịp thời.

Hãy phòng bệnh từ sớm để bảo vệ não bộ khỏe mạnh!