Thiếu máu não – hiểm họa thầm lặng có thể dẫn đến đột quỵ

Thiếu máu não là tình trạng lưu lượng máu cung cấp cho não bị giảm, khiến não không nhận đủ oxy và dưỡng chất cần thiết để hoạt động bình thường. Khi não bị thiếu máu trong thời gian dài, các tế bào thần kinh dễ bị tổn thương, dẫn đến rối loạn chức năng thần kinh, mất ý thức, liệt, thậm chí tử vong. Đây là một tình trạng cấp cứu y khoa, được xem là “tiền đột quỵ” – giai đoạn cảnh báo nguy cơ xảy ra tai biến mạch máu não.

Theo các chuyên gia y tế, thiếu máu não có thể gặp ở mọi lứa tuổi, song phổ biến nhất là ở người trung niên, cao tuổi, đặc biệt là những người mắc bệnh lý tim mạch, tiểu đường, tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu.

Ba nguyên nhân chính gây thiếu máu não

1. Thiếu máu lên não do huyết khối: Là tình trạng hình thành cục máu đông trong các động mạch lớn (như động mạch não giữa, động mạch đốt sống, động mạch cảnh trong). Huyết khối thường do xơ vữa động mạch, khiến thành mạch dày lên và hẹp lại, cản trở lưu thông máu đến não.

2. Thiếu máu lên não do thuyên tắc: Là tình trạng cục máu đông hình thành ở vị trí khác (như tim hoặc tĩnh mạch chi dưới) rồi di chuyển lên não, gây tắc nghẽn. Nguyên nhân thường liên quan đến các bệnh lý tim mạch như nhồi máu cơ tim, bệnh van tim, rung nhĩ…

3. Thiếu máu lên não do rối loạn huyết động: Xuất hiện ở những người bị rối loạn đông máu, hạ huyết áp, suy tim, làm giảm lưu lượng máu tuần hoàn lên não.

Bên cạnh các nguyên nhân bệnh lý, thói quen sinh hoạt không lành mạnh cũng là yếu tố làm tăng nguy cơ thiếu máu não. Đó là việc hút thuốc lá, uống rượu bia, lạm dụng chất kích thích, ít vận động, ăn nhiều dầu mỡ, thực phẩm chế biến sẵn, ngủ gối quá cao hay thường xuyên căng thẳng, làm việc quá sức. Những thói quen này làm tổn thương hệ mạch máu và gây giảm lưu thông máu lên não.

Nhận biết sớm để tránh hậu quả đáng tiếc

Biểu hiện thiếu máu não thường xuất hiện thoáng qua và dễ bị nhầm lẫn với mệt mỏi thông thường. Tuy nhiên, nếu thấy các dấu hiệu như:

Đau đầu, chóng mặt, choáng váng.

Mờ mắt, nhìn đôi, giảm thị lực.

Tê bì, yếu liệt một bên tay hoặc chân.

Nói lắp, khó nói, lú lẫn, mất thăng bằng.

Suy giảm trí nhớ, mất tập trung, buồn ngủ bất thường.

Khi có những biểu hiện trên, người bệnh cần đến cơ sở y tế ngay để được kiểm tra, chẩn đoán và xử lý kịp thời. Việc trì hoãn có thể dẫn đến nhồi máu não hoặc đột quỵ não, gây hậu quả nặng nề và tốn kém trong điều trị.

 Chủ động phòng tránh thiếu máu não

Thiếu máu não hoàn toàn có thể phòng tránh nếu mỗi người duy trì lối sống lành mạnh và chăm sóc sức khỏe đúng cách:

Ăn uống khoa học: Tăng cường rau xanh, trái cây, cá biển, các loại hạt; hạn chế thực phẩm chiên rán, nhiều dầu mỡ, muối và đường.

Không hút thuốc, hạn chế rượu bia và các chất kích thích gây hại cho tim mạch.

Tập thể dục đều đặn: Đi bộ, đạp xe, bơi lội hoặc yoga ít nhất 30 phút mỗi ngày giúp cải thiện lưu thông máu.

Ngủ đủ giấc, giữ tinh thần thoải mái: Không gối đầu quá cao, tránh thức khuya và căng thẳng kéo dài.

Khám sức khỏe định kỳ: Đặc biệt với người có bệnh lý tim mạch, tăng huyết áp, đái tháo đường… cần được theo dõi và điều trị ổn định.

Thiếu máu não là “lời cảnh báo sớm” của đột quỵ. Hãy lắng nghe cơ thể, chú ý những thay đổi nhỏ và chủ động phòng ngừa ngay từ hôm nay để bảo vệ sức khỏe, hạnh phúc và tính mạng của chính mình cũng như những người thân yêu.

                                                                                                                                    Hoàng Thía (T/h)