Cảnh giác với bệnh viêm màng não mủ
Viêm màng não mủ là bệnh nhiễm trùng cấp tính nguy hiểm do vi khuẩn gây ra, tiến triển nhanh và có thể dẫn đến tử vong hoặc để lại nhiều di chứng nặng nề như điếc, động kinh, chậm phát triển trí tuệ. Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi nhưng thường gặp nhất ở trẻ nhỏ, người già, người có sức đề kháng yếu.
Tác nhân gây bệnh phổ biến gồm phế cầu (Streptococcus pneumoniae), não mô cầu (Neisseria meningitidis), Hib (Haemophilus influenzae type b), Listeria monocytogenes và một số vi khuẩn Gram âm khác. Vi khuẩn có thể xâm nhập vào cơ thể qua đường máu từ các ổ nhiễm trùng ở đường hô hấp, tai – mũi – họng hoặc trực tiếp qua chấn thương sọ não, phẫu thuật thần kinh.
Các triệu chứng thường khởi phát đột ngột, gồm sốt cao, đau đầu dữ dội, nôn vọt, cứng cổ, rối loạn ý thức, co giật. Ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, dấu hiệu có thể không điển hình: quấy khóc nhiều, bỏ bú, li bì, thóp phồng. Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, bệnh dễ dẫn đến phù não, nhiễm trùng huyết, suy hô hấp, để lại di chứng nặng nề hoặc tử vong.
Chẩn đoán bệnh dựa vào lâm sàng kết hợp xét nghiệm dịch não tủy. Kết quả dịch não tủy thường cho thấy dịch đục, tăng bạch cầu đa nhân, giảm glucose và tăng protein. Điều trị viêm màng não mủ cần khởi động sớm kháng sinh đường tĩnh mạch với liều cao, đồng thời phối hợp thuốc chống phù não, kiểm soát co giật, hỗ trợ hô hấp – tuần hoàn và chăm sóc tích cực. Bác sĩ khuyến cáo người dân không chủ quan khi có biểu hiện sốt cao, đau đầu dữ dội, nôn nhiều hoặc cứng gáy, mà phải đến ngay cơ sở y tế để được khám và điều trị.
Phòng bệnh đóng vai trò then chốt trong kiểm soát viêm màng não mủ. Biện pháp hiệu quả nhất là tiêm chủng đầy đủ các loại vaccine phòng phế cầu, Hib, não mô cầu theo khuyến cáo của Bộ Y tế. Ngoài ra, người dân cần điều trị dứt điểm các bệnh viêm tai, viêm xoang, viêm phổi, giữ vệ sinh cá nhân, rửa tay bằng xà phòng, che miệng khi ho hoặc hắt hơi. Người có tiếp xúc gần với bệnh nhân viêm màng não do não mô cầu có thể được chỉ định dùng kháng sinh dự phòng để ngăn ngừa lây nhiễm.
Viêm màng não mủ là bệnh cấp cứu y khoa tính bằng giờ, mọi sự chậm trễ đều có thể gây hậu quả nghiêm trọng. Vì vậy, nhận biết sớm, tiêm phòng vắc xin đầy đủ và điều trị kịp thời chính là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe, tính mạng cho bản thân và cộng đồng.
Hoàng Thía (T/h)