6 nhiệm vụ, giải pháp đổi mới, đột phá trong Nghị quyết số 72-NQ/TW của Bộ Chính trị

Thứ nhất, nhấn mạnh tầm quan trọng của công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân là mục tiêu, là động lực, là nhiệm vụ chính trị hàng đầu giữ vị trí ưu tiên trong các chiến lược, chính sách phát triển, là vấn đề lớn, bao trùm nhiều lĩnh vực, thuộc trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, của toàn xã hội và mọi người dân. Trên cơ sở đó cần thực hiện đổi mới mạnh mẽ tư duy và hành động cả trong lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện. Ưu tiên các chỉ tiêu về bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe trong các chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, chính sách phát triển kinh tế-xã hội.

Đồng thời, Nghị quyết đã khẳng định các yếu tố tác động đến sức khoẻ không chỉ là vấn đề y tế mà bao gồm tổng thể các yếu tố môi trường sống, làm việc, học tập, hành vi, lối sống, chế độ dinh dưỡng hợp lý, bảo đảm an toàn thực phẩm, vệ sinh môi trường, tăng cường thể dục thể thao, trật tự, an toàn giao thông, an toàn vệ sinh lao động, phòng, chống cháy nổ, tai nạn, thương tích, bạo lực gia đình... Trên cơ sở đó, Nghị quyết xác định các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp mang tính tổng thể, đồng bộ, đa chiều cả về sức khỏe, môi trường, kinh tế - xã hội, an ninh trật tự, truyền thông, giáo dục...

Trên cơ sở đó, cần chuyển mạnh từ tư duy tập trung khám bệnh, chữa bệnh sang bảo vệ, chăm sóc, nâng cao sức khỏe toàn diện cho người dân cả về trí lực, thể lực, tầm vóc, tuổi thọ và số năm sống khỏe mạnh theo tuổi thọ, thực hiện quản lý sức khoẻ toàn diện theo vòng đời; đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục sức khoẻ, đề cao ý thức phòng bệnh, lối sống lành mạnh, xây dựng văn hóa sức khỏe trong Nhân dân và xác định rõ người dân thực sự là chủ thể trong chăm sóc sức khỏe, có trách nhiệm nâng cao ý thức tự giác, thói quen, nếp sống lành mạnh, chủ động rèn luyện, bảo vệ và nâng cao sức khỏe, từ đó đẩy mạnh phong trào toàn dân chủ động chăm sóc sức khỏe, hướng đến mục tiêu xây dựng một nước Việt Nam khỏe mạnh, nâng cao ý thức bảo vệ sức khỏe và chủ động phòng ngừa bệnh tật trong toàn xã hội.

Thứ hai, nhấn mạnh vai trò của y tế dự phòng, y tế cơ sở. Hệ thống y tế dự phòng sẽ được kiện toàn, nâng cao theo hướng hiện đại, đủ năng lực giám sát, cảnh báo sớm, khống chế kịp thời dịch bệnh và chủ động tổ chức triển khai các hoạt động phòng, chống dịch bệnh từ sớm, từ xa, từ cơ sở, sẵn sàng ứng phó với các tình huống khẩn cấp về y tế công cộng.

Nâng cao chất lượng, hiệu quả y tế cơ sở. Tập trung hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của trạm y tế cấp xã theo mô hình đơn vị sự nghiệp công lập, bảo đảm cung ứng dịch vụ cơ bản, thiết yếu về phòng bệnh, chăm sóc sức khỏe ban đầu, khám bệnh, chữa bệnh và các dịch vụ chăm sóc xã hội. Củng cố, nâng cao năng lực đồng bộ cho trạm y tế cấp xã về nhân lực, bảo đảm cơ cấu, đủ số lượng bác sĩ theo chức năng, nhiệm vụ; duy trì đội ngũ nhân viên y tế thôn, tổ dân phố, cô đỡ thôn bản, cộng tác viên dân số theo chức năng, nhiệm vụ; bảo đảm cơ sở vật chất, thuốc, thiết bị y tế cơ bản, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn, biên giới, hải đảo.

Thứ ba, nâng cao y đức, phát triển nhân lực y tế chất lượng, đồng bộ, đáp ứng sự hài lòng của người bệnh và hội nhập quốc tế. Trong đó, thực hiện đổi mới toàn diện phong cách, tinh thần, thái độ phục vụ nhân dân, người bệnh gắn liền với nâng cao năng lực chuyên môn của đội ngũ cán bộ y tế, thực hiện tốt mong muốn của Chủ tịch Hồ Chí Minh "Lương y phải như từ mẫu".

Đội ngũ thầy thuốc và nhân viên y tế phải phấn đấu sâu y lý, giỏi y thuật, giàu y đức, tận tụy với nghề nghiệp, xứng đáng với sự tin cậy và tôn vinh của xã hội. Phát triển nhân lực y tế bảo đảm đồng bộ về số lượng, chất lượng, cơ cấu, nhất là nhân lực phục vụ y tế cơ sở, y tế dự phòng, vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn, đặc biệt khó khăn, biên giới, biển đảo. Ưu tiên bố trí, huy động nguồn lực, có cơ chế, chính sách vượt trội để phát triển nhân lực y tế. Tập trung đầu tư phát triển một số cơ sở đào tạo lĩnh vực sức khỏe chất lượng cao ngang tầm khu vực.

Thực hiện đào tạo chuyên sâu đặc thù trình độ sau đại học thuộc hệ thống giáo dục quốc dân trong lĩnh vực sức khỏe do Bộ Y tế quản lý. Thực hiện chính sách ưu đãi tương xứng với quan điểm nghề y là nghề đặc biệt, phải được đào tạo, sử dụng và đãi ngộ đặc biệt.

Trên cơ sở đó, Nghị quyết đã đề ra các chính sách đãi ngộ mang tính đột phá về xếp lương, phụ cấp ưu đãi nghề cho cán bộ y tế trực tiếp làm chuyên môn tại y tế dự phòng, trạm y tế cấp xã thuộc một số khu vực, địa bàn ưu tiên.

Thứ tư, đẩy mạnh cải cách tài chính y tế và phát triển hiệu quả, bền vững chính sách bảo hiểm y tế để làm nền tảng hướng đến "miễn viện phí" cho người dân. Nghị quyết xác định nguồn tài chính bảo đảm cho chăm sóc sức khoẻ nhân dân với vai trò chủ đạo của ngân sách nhà nước, kết hợp Quỹ bảo hiểm y tế và huy động nguồn lực xã hội.

Ngân sách nhà nước bảo đảm các nhiệm vụ chi đáp ứng các yêu cầu cơ bản, thiết yếu của công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân, giữ vai trò chủ đạo trong bảo đảm tài chính, đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị y tế cho y tế cơ sở, y tế dự phòng, chăm sóc sức khỏe cho người thuộc đối tượng chính sách xã hội, một số đối tượng đặc thù và ở khu vực vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, vùng có điều kiện kinh tế-xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn, biên giới, biển đảo, lĩnh vực tâm thần, pháp y, pháp y tâm thần, hồi sức cấp cứu, giải phẫu bệnh và một số đối tượng đặc thù.

Ưu tiên bố trí và bảo đảm mức tăng chi ngân sách nhà nước hằng năm cho chăm sóc sức khỏe nhân dân phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ. Ngân sách nhà nước bảo đảm kinh phí chi thường xuyên và đầu tư cho y tế cơ sở, y tế dự phòng. Có cơ chế tài chính phù hợp để huy động mọi nguồn lực xã hội đầu tư cho lĩnh vực dịch vụ sự nghiệp y tế công.

Thứ năm, đột phá về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số toàn diện trong chăm sóc sức khỏe. Trong đó, ngành Y tế được áp dụng các chính sách ưu tiên cao nhất theo Nghị quyết số 57-NQ/TW để thúc đẩy mạnh mẽ chuyển đổi số y tế toàn diện, hoàn thành việc xây dựng các cơ sở dữ liệu y tế bảo đảm tiêu chuẩn kết nối, chia sẻ và liên thông đồng bộ, vận hành hiệu quả sổ sức khỏe điện tử, bệnh án điện tử, đơn thuốc điện tử; kết nối đồng bộ, quản lý dữ liệu sức khỏe người dân theo vòng đời...;

Hình thành các trung tâm nghiên cứu liên ngành và chuyên sâu trong nghiên cứu khoa học, kết hợp viện-trường, nâng cao năng lực các trung tâm nghiên cứu, thử nghiệm, kỹ thuật cao, phòng thí nghiệm trọng điểm và các cơ sở nghiên cứu khoa học trong lĩnh vực y tế, nhất là công nghệ nano, công nghệ gen, y học tái tạo, y học hạt nhân...

Tập trung phát triển công nghiệp dược, thiết bị y tế, bảo đảm tự chủ về vắc-xin, thuốc, thiết bị y tế. Đa dạng hóa nguồn cung nguyên liệu, thiết bị, tận dụng các nguyên liệu, tài nguyên trong nước, nâng cao năng lực, đẩy mạnh nghiên cứu, chuyển giao công nghệ sản xuất các loại thuốc, sinh phẩm, nguyên liệu làm thuốc, thiết bị y tế và vắc xin. Hình thành khu công nghiệp dược phẩm vào năm 2030.

Ưu tiên cao nhất cho lĩnh vực y tế trong sử dụng Quỹ phát triển khoa học và công nghệ quốc gia, tập trung cho nghiên cứu, sản xuất thuốc mới, thuốc ứng dụng công nghệ cao, thuốc dược liệu tiêu chuẩn hóa, dạng bào chế hiện đại, vắc xin, sinh phẩm phòng và điều trị bệnh. Nghiên cứu xây dựng các trung tâm sản xuất vắc-xin công nghệ mới, góp phần phòng ngừa các bệnh nhiệt đới, bệnh mới nổi và tái nổi.

Thứ sáu, đột phá về phát triển y tế tư nhân, huy động và sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực cho phát triển y tế: Thực hiện đồng bộ, hiệu quả các giải pháp tại Nghị quyết số 68-NQ/TW, ngày 04/5/2025 của Bộ Chính trị, thúc đẩy mạnh mẽ sự tham gia của khu vực kinh tế tư nhân, huy động các nguồn lực xã hội trong công tác chăm sóc sức khỏe Nhân dân.

Khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động đầu tư của tư nhân, hợp tác công tư trong lĩnh vực y tế theo quy định của pháp luật. Đồng thời xác định các giải pháp tháo gỡ khó khăn, ưu đãi cho y tế tư nhân về thuế, đất đai.., thúc đẩy y tế tư nhân phát triển, giảm tải cho khu vực công và thúc đẩy đầu tư công nghệ y tế chất lượng cao./.