Bệnh Cường giáp

1.Bệnh cường giáp

Bệnh cường giáp hay cường tuyến giáp là hội chứng mà tuyến giáp hoạt động quá mức, sản xuất nhiều hormone giáp hơn nhu cầu của cơ thể và làm tăng nồng độ hormone giáp trong máu. Tuyến giáp là một tuyến nhỏ, hình con bướm, có vị trí ở phía trước cổ. Các hormone được sản xuất bởi tuyến giáp là Thyroxine và Triiodothyronine, các hormone giáp có vai trò quan trọng trong quá trình tăng trưởng, chuyển hóa và phát triển của cơ thể. Vì vậy, bất cứ vấn đề nào xảy ra với hoạt động của tuyến giáp đều có thể ảnh hưởng đến gần như mọi khía cạnh sức khỏe của cơ thể.

Theo các chuyên gia, nếu không được chữa trị đúng cách, cường giáp có thể gây ra các vấn đề về tim, xương, cơ, chu kỳ kinh nguyệt và khả năng sinh sản. Trong quá trình mang thai, bệnh không được điều trị có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và bé.

2.Nguyên nhân gây bệnh cường tuyến giáp

Các nguyên nhân chủ yếu gây bệnh cường tuyến giáp bao gồm:

Bệnh Basedow (Bệnh Graves)

Nguyên nhân phổ biến nhất chiếm hơn 70% số trường hợp. Bệnh này xuất hiện do các tự kháng thể trong máu kích hoạt tuyến giáp, làm cho tuyến giáp phát triển và tiết ra quá nhiều hormone tuyến giáp. Loại cường giáp này có xu hướng phát triển trong gia đình và thường xảy ra ở phụ nữ trẻ có độ tuổi từ 20-50 tuổi.

Các nhân tuyến giáp hoạt động quá mức

Các nhân tuyến giáp là những cục u trong tuyến giáp của bạn. Các nhân tuyến giáp phổ biến và thường lành tính, chỉ có 1 tỷ lệ rất nhỏ chứa tế bào ung thư. Tuy nhiên, một hoặc nhiều nhân tuyến giáp có thể hoạt động quá mức và sản xuất quá nhiều hormone tuyến giáp. Điều này thường xuất hiện ở những người lớn tuổi.

Viêm tuyến giáp

Đây là tình trạng tuyến giáp bị viêm làm phá hủy cấu trúc thông thường của các nang tuyến giáp, dẫn đến hormone tuyến giáp dự trữ bị rò rỉ ra ngoài tuyến giáp. Cường tuyến giáp có thể kéo dài đến 3 tháng, sau đó cấu trúc mô học của tuyến giáp lại trở lại bình thường. Tuyến giáp của bạn có thể trở nên kém hoạt động và tình trạng đó gọi là suy giáp. Suy giáp thường kéo dài từ 12-18 tháng, tuy nhiên tình trạng này có thể diễn ra vĩnh viễn.

3.Dấu hiệu nhận biết bệnh cường giáp

• Người bệnh cảm giác sợ nóng, da nóng, tăng tiết mồ hôi và sốt nhẹ 37,5-38 độ C.
• Bị đánh trống ngực, có cảm giác hồi hộp, khó thở khi xúc động hoặc làm việc gắng sức
• Bồn chồn, lo lắng, khó ngủ, tính khí thất thường, dễ cáu gắt. Có thể xảy ra rối loạn tâm thần biểu hiện bằng cơn kích động hoặc tình trạng lú lẫn hay hoang tưởng
• Run ở đầu ngón tay.
• Rối loạn kinh nguyệt ở bệnh nhân nữ trẻ.
• Da mỏng, tóc giòn và yếu cơ đặc biệt là ở cánh tay và đùi.
• Thường gặp tiêu chảy không kèm đau quặn: 5-10 lần/ngày.
• Thường sụt cân nhanh mặc dù ăn vẫn bình thường hoặc có khi ăn khỏe. Một số ít bệnh nhân trẻ tuổi có khi lại tăng cân nghịch thường.
• Bệnh Basedow còn có thêm biểu hiện ở mắt: chói mắt, chảy nước mắt, cảm giác nóng rát mắt, lồi mắt.

4.Đối tượng dễ mắc bệnh

Phụ nữ có nguy cơ mắc bệnh cường tuyến giáp cao hơn nam giới từ 2-10 lần.

Những người có khả năng mắc bệnh khi:

• Tiền sử  trong gia đình có người mắc bệnh tuyến giáp.
• Có các vấn đề sức khỏe khác, bao gồm:
  • Thiếu máu ác tính: Tình trạng gây ra bởi sự thiếu hụt vitamin B12.
  • Bệnh tiểu đường typ 1.
  • Suy thượng thận nguyên phát, rối loạn nội tiết tố.
  • Sử dụng một lượng lớn thực phẩm có chứa I-ốt chẳng hạn như tảo, rong biển hoặc sử dụng các loại thuốc có chứa I-ốt như Amiodarone...
  • Người lớn hơn 60 tuổi, đặc biệt phụ nữ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn nam giới.
  • Đã phẫu thuật tuyến giáp hoặc có vấn đề về tuyến giápnhư bướu cổ.

5.Biến chứng của bệnh cường giáp

Bệnh Cường giáp có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm ở phụ nữ mang thai. Những người có tuyến giáp hoạt động quá mức ở giai đoạn nặng phải đối mặt với các vấn đề sức khỏe, thậm chí có những biến chứng nguy hiểm đến tính mạng.

Các biến chứng có thể bao gồm:

• Bệnh mắt tuyến giáp: Lồi mắt ác tính và nhạy cảm hơn với ánh sáng. Bên cạnh đó, bệnh nhân còn có thể bị viêm kết mạc, tổn thương giác mạc. Có thể gây ra chứng song thị, nhạy cảm với ánh sáng, đau mắt và thậm chí mất thị lực.
• Rối loạn nhịp tim: Có thể dẫn đến sự hình thành và phát triển các cục máu đông, suy tim, các vấn đề tim mạch khác…

Cơn bão giáp: Là những trường hợp tuyến giáp tăng quá mức, các triệu chứng bệnh trở nên nghiêm trọng một cách đột ngột. Tình trạng này có thể đe dọa tính mạng của người bệnh nếu không được chẩn đoán và chữa trị kịp thời. 

• Các biến chứng khi mang thai như huyết áp cao khi mang thai, cân nặng thai nhi khi sinh thấp, sẩy thai, sinh non.
• Loãng xương.

6. Cách phòng tránhbệnh cường giáphiệu quả

Luyện tập thể dục giúp phòng tránh cường giáp

Thông thường, ở giai đoạn đầu bệnh cường giáp không gây ra các triệu chứng rõ ràng hoặc người bệnh dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác. Vì vậy, để phòng tránh căn bệnh này, người dân cần có thói quen thăm khám và tầm soát sức khỏe thường xuyên bên cạnh đó thực hiện chế độ sinh hoạt và dinh dưỡng hợp lý bằng các biện pháp như:

Luyện tập thể dục thường xuyên

Việc tập luyện thể dục thường xuyên giúp cơ thể khỏe mạnh cũng như tăng cường hệ miễn dịch chủ động của cơ thể. Khi hệ miễn dịch hoạt động tốt, giảm nguy cơ mắc bệnh do kháng thể nhận diện và tiêu diệt nhầm tế bào tuyến giáp cũng được hạn chế.

Bổ sung đủ I-ốt

Việc thừa hoặc thiếu I-ốt có thể gây ra các vấn đề về bệnh lý tuyến giáp vì vậy chế độ dinh dưỡng hàng ngày cần được cung cấp đầy đủ lượng I-ốt cần thiết. Bạn có thể liên hệ với các bác sĩ dinh dưỡng để được tư vấn chi tiết về vấn đề này. Đặc biệt phụ nữ mang thai, người cao tuổi là đối tượng cần lưu ý về việc bổ sung đủ lượng I-ốt hàng ngày để tránh những vấn đề sức khỏe cho thai nhi, sản phụ cũng như người cao tuổi.

Dinh dưỡng hợp lý

Trong phòng ngừa và hạn chế tiến triển bệnh cường giáp, các loại thực phẩm giàu chất oxy hóa luôn là lựa chọn mà các chuyên gia khuyến cáo sử dụng. Các thực phẩm giàu oxy hóa có thể được tìm thấy trong các loại thực phẩm như trái cây, đặc biệt các loại quả mọng như việt quất, dâu tây…các loại ray xanh như cải xoăn, súp lơ…Ăn thực phẩm có lượng lớn I-ốt  như tảo bẹ, rong biển, hoặc các loại rong biển khác có thể gây ra hoặc làm trầm trọng thêm bệnh.

Xây dựng cho bản thân lối sống lành mạnh, ăn đủ chất, luyện tập thể thao và ngủ đủ giấc, hạn chế các thực phẩm chế biến sẵn, đồ chiên rán các đồ uống chứa cồn hoặc chất kích thích để phòng ngừa không chỉ bệnh lý tuyến giáp mà các bệnh lý sức khỏe nói chung.

Tầm soát các bệnh lý tuyến giáp nên được thực hiện hàng năm, đặc biệt ở đối tượng là nữ giới trên 20 tuổi.