Các biện pháp ngăn chặn xả rác bừa bãi nơi công cộng

1.Nguyên nhân của hành vi xả rác, đổ rác bừa bãi nơi công cộng

Một số nguyên nhân dẫn đến hành vi xả rác và đổ rác bừa bãi nơi công cộng:

• Thiếu ý thức bảo vệ môi trường: Một số người không nhận thức được tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường và hậu quả tiêu cực của hành vi xả rác bừa bãi. Thiếu ý thức môi trường có thể gây ra sự bất chấp và vô trách nhiệm trong việc xử lý rác thải.
• Thiếu hạt nhân thu gom rác: Trong một số khu vực, hệ thống thu gom rác không được phát triển hoặc hoạt động hiệu quả. Thiếu hạt nhân thu gom rác và thùng rác công cộng dẫn đến việc không có nơi để vứt rác một cách tiện lợi, dẫn đến hành vi xả rác bừa bãi.
• Thiếu ý thức cộng đồng: Một phần nguyên nhân của hành vi xả rác bừa bãi là thiếu ý thức cộng đồng. Nếu một người không thấy ai quan tâm đến việc vứt rác đúng quy định hoặc không có sự giám sát, họ ngang nhiên xả rác bừa bãi.
• Thiếu cơ sở hạ tầng: Một hệ thống cơ sở hạ tầng không đủ để xử lý rác thải cũng có thể dẫn đến hành vi xả rác bừa bãi. Khi không có đủ cơ sở hạ tầng, như bãi rác công cộng hoặc phương tiện vận chuyển rác thải hiệu quả, người dân có thể không có lựa chọn khác ngoài việc xả rác bừa bãi.
• Tiện lợi: Một số người có thể thấy việc xả rác bừa bãi là tiện lợi và nhanh chóng hơn việc tìm đúng nơi để đổ rác.
• Quản lý không chặt chẽ và xử phạt chưa nghiêm: Khi không có quy định rõ ràng và hệ thống quản lý hiệu quả, người dân có thể không chịu trách nhiệm trong việc xử lý rác thải. Sự thiếu quản lý và xử phạt không đủ mạnh mẽ cũng có thể làm tăng hành vi xả rác bừa bãi.

2.Các biện pháp để ngăn chặn hành vi xả rác, đổ rác bừa bãi nơi công cộng như sau

• Nâng cao nhận thức cộng đồng:  Các cấp, ngành, địa phương tổ chức các chương trình giáo dục và tuyên truyền về tầm quan trọng của việc giữ gìn vệ sinh môi trường, thu gom, xử lý, quản lý rác và chất thải. Chuyển đến cộng đồng  những thông điệp rõ ràng về tác động tiêu cực của việc xả rác, đổ rác bừa bãi đến môi trường và sức khỏe cộng đồng.
• Hệ thống thu gom rác hiệu quả: Xây dựng và nâng cấp hệ thống thu gom rác công cộng, bao gồm các thùng rác đủ số lượng, đặt đúng nơi và được vệ sinh định kỳ. Đồng thời, xây dựng hệ thống thu gom rác tái chế để khuyến khích việc phân loại chất thải.
• Thực hiện kiểm soát và giám sát: Tăng cường sự hiện diện của người quản lý công cộng hoặc lực lượng an ninh để giám sát việc xả rác và đảm bảo tuân thủ quy định về việc xử phạt vi phạm. Sử dụng công nghệ và hệ thống camera để giám sát các khu vực nhạy cảm.
• Xây dựng văn hóa xanh: Khuyến khích và tạo điều kiện cho hoạt động thực thi văn hóa xanh thông qua việc tổ chức các hoạt động tình nguyện, cuộc thi, sự kiện môi trường để tạo động lực và lòng tự hào cho cộng đồng tham gia vào việc bảo vệ môi trường.
• Hợp tác cộng đồng: Tạo ra sự chủ động và tương tác tích cực với cộng đồng địa phương thông qua việc thiết lập các đối tác địa phương, tổ chức các buổi họp, diễn đàn để nghe ý kiến và đề xuất giải pháp từ cộng đồng.
• Áp dụng biện pháp kỷ luật: Tăng cường việc giám sát, xử phạt nghiêm minh đối với những hành vi vi phạm quy định về xả rác, đổ rác bừa bãi. Đồng thời, thực hiện kiểm tra đột xuất và xử lý nhanh chóng các trường hợp vi phạm để tạo ra sự giác thức và tuân thủ từ phía cộng đồng.

3. Xử phạt hành vi xả rác, đổ rác bừa bãi nơi công cộng

Việc xử phạt hành vi xả rác, đổ rác bừa bãi nơi công cộng áp dụng theo khoản 2 Điều 25 của Nghị định 45/2022/NĐ-CP ngày 7 tháng 7 năm 2022 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường, các quy định sau đây:

+ Vi phạm về việc vứt, thải, bỏ đầu, mẩu, tàn thuốc lá không đúng nơi quy định tại khu chung cư, thương mại, dịch vụ hoặc nơi công cộng sẽ bị phạt tiền từ 100.000 đồng đến 150.000 đồng.

+ Hành vi vệ sinh cá nhân (tiểu tiện, đại tiện) không đúng nơi quy định tại khu chung cư, thương mại, dịch vụ hoặc nơi công cộng sẽ bị phạt tiền từ 150.000 đồng đến 250.000 đồng.

+ Vi phạm về việc vứt, thải, bỏ rác thải, đổ nước thải không đúng nơi quy định tại khu chung cư, thương mại, dịch vụ hoặc nơi công cộng, trừ vi phạm quy định tại điểm d, sẽ bị phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng.

+ Hành vi vứt, thải, bỏ rác thải trên vỉa hè, lòng đường hoặc vào hệ thống thoát nước thải đô thị hoặc hệ thống thoát nước mặt; đổ nước thải không đúng quy định trên vỉa hè, lòng đường phố; thải bỏ chất thải nhựa phát sinh từ sinh hoạt vào ao hồ, kênh rạch, sông, suối, biển sẽ bị phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng.

+ Ngoài ra, theo điểm e khoản 4 Điều 7 Nghị định số 144/2021/NĐ-CP ngày 31 tháng 12 năm 2021 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ; phòng, chống bạo lực gia đình, việc đổ, ném chất thải, chất bẩn, hóa chất, gạch, đất, đá, cát hoặc vật khác vào nhà ở, nơi ở, vào người, đồ vật, tài sản của người khác, vào trụ sở cơ quan, tổ chức, nơi làm việc, nơi sản xuất, kinh doanh, mục tiêu, vọng gác bảo vệ mục tiêu sẽ bị phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng.

            Giữ gìn vệ sinh môi trường là một trong những việc làm rất quan trọng nhằm bảo vệ, nâng cao chất lượng cuộc sống của mỗi người dân và cả cộng đồng. Để làm được điều này, mỗi người dân cần nâng cao ý thức bảo vệ môi trường và sự vào cuộc quyết liệt của cơ quan chức năng cùng chung tay bảo vệ, làm cho môi trường ngày càng Xanh-Sạch- Đẹp. Ngoài ra, cần có các giải pháp lâu dài đó là các biện pháp thu gom, xử lý rác hiện đại và có kế hoạch phù hợp cho việc xây dựng Nhà máy xử lý rác thải công nghệ cao tại tỉnh.