BẢO VỆ THẾ HỆ TRẺ TRƯỚC TÁC HẠI CỦA THUỐC LÁ
Theo Tổ chức Y tế thế giới, hàng năm, thuốc lá cướp đi sinh mạng của hơn 8 triệu người trên toàn cầu, trong đó có trên 1,3 triệu người tử vong do hút thuốc thụ động. Hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá 31/5/2025, chúng ta hãy cùng hành động để bảo vệ sức khỏe bản thân, gia đình và thế hệ trẻ trước tác hại của thuốc lá!
- Thuốc lá, kẻ giết người thầm lặng
Trong khói thuốc lá có khoảng 7.000 chất hóa học, trong đó có 70 chất gây ung thư. Một số chất độc hại trong khói thuốc gồm: Nicotine, Hắc ín (Tar, nhựa thuốc lá), Carbon monoxide (khí CO), Benzene, Nitrosamines...Sử dụng thuốc lá là nguyên nhân của khoảng 25 căn bệnh, trong đó có nhiều bệnh nguy hiểm như ung thư, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, tim mạch, đột quỵ, tiểu đường...
Tại Việt Nam, ước tính mỗi năm sử dụng thuốc lá gây ra hàng trăm nghìn ca bệnh mãn tính và cướp đi sinh mạng của hơn 100.000 người. Có tới 90% bệnh nhân ung thư phổi có liên quan đến sử dụng thuốc lá. Hút thuốc lá cón ảnh hưởng đến trẻ em và phụ nữ mang thai, hút thuốc thụ động làm tăng nguy cơ sinh non, hen suyễn ở trẻ...
2. Thuốc lá mới (thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng) tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây hại cho sức khỏe
Nhiều người lầm tưởng thuốc lá mới, nhất là thuốc lá điện tử "ít hại", nhưng thực tế: Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy việc sử dụng thuốc lá điện tử ảnh hưởng đến hệ hô hấp, tim mạch và tăng nguy cơ ung thư, tăng nguy cơ mắc bệnh răng miệng và các vấn đề sức khỏe khác bao gồm các triệu chứng tiêu hóa, phổ biến nhất là đau vùng thượng vị, buồn nôn và nôn, tiêu chảy và xuất huyết tiêu hoá.
Thuốc lá điện tử có thể dẫn đến rối loạn chức năng mạch máu, thậm chí là hít phải trong thời gian ngắn. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc sử dụng thuốc lá điện tử có liên quan đến việc tăng nguy cơ xơ cứng mạch máu, huyết khối, xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim, bệnh động mạch vành, tăng huyết áp và tiền sử đột quỵ. Những bằng chứng gần đây chỉ ra rằng thuốc lá điện tử có nguy cơ gây ung thư. Sol khí sinh ra từ thuốc lá điện tử có thể tăng cường hoạt động các enzym gây ung thư, dẫn đến tổn thương DNA và ung thư sau khi hút trong thời gian dài.
Nicotine có trong khói thuốc lá điện tử ảnh hưởng xấu đến sự phát triển của thanh thiếu niên như: làm suy yếu sự trưởng thành não bộ của thanh thiếu niên với những hậu quả ngắn hạn và hậu quả lâu dài nghiêm trọng đó là nghiện, rối loạn nhận thức và cảm xúc, giảm khả năng học tập và rối loạn tâm thần. Những thay đổi do Nicotine gây ra trong hệ thần kinh khiến người dùng ở nhóm tuổi này dễ bị nghiện Nicotine hơn và vì thế ảnh hưởng đến sức khỏe sẽ đến sớm và trầm trọng hơn trong tương lai.
Thiết bị điện tử có thể hỏng, lỗi và gây cháy nổ, thương tích, mất an toàn cho người sử dụng. Các chấn thương nghiêm trọng đã được ghi nhận như miệng, mặt, cổ mắt, mũi, xương hàm...
Rác thải của bộ phận thiết bị điện tử, ống chứa dung dịch gây ảnh hưởng đến môi trường vì lượng chất thải rắn thải ra ngoài môi trường sau khi sử dụng, đặc biệt là với thiết bị sử dụng một lần.
Các sản phẩm thuốc lá mới có nguy cơ cao tiềm ẩn và phát sinh các tệ nạn xã hội, nhất là sử dụng ma túy và các chất gây nghiện đồng thời với thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, ảnh hưởng đến sức khỏe, an ninh trật tự xã hội
Thuốc lá điện tử sử dụng nhiều hương liệu, hóa chất nên có thể bị lợi dụng để sử dụng ma túy thông qua việc phối trộn. Người sử dụng có thể tự ý tăng tỷ lệ nicotine quá mức hoặc thêm ma túy và các chất gây nghiện khác vào để sử dụng mà khó bị phát hiện
3. Hưởng ứng Tuần lễ quốc gia không thuốc lá 25-31/5 và Ngày Thế giới không thuốc lá 31/5, mỗi người dân, nhất là thanh, thiếu niên hãy hành động thiết thực để phòng, chống tác hại thuốc lá
- Hãy nói không với thuốc lá. Những người đang hút thuốc hãy cai thuốc lá ngay! Liên hệ trạm y tế xã, phường, thị trấn hoặc cơ sở y tế gần nhất hoặc Trung tâm cai nghiện thuốc lá Khu vực phía Bắc: Trung tâm Hô hấp – Bệnh viện Bạch Mai, ĐT: 1800-6606 để được hỗ trợ.
- Tại gia đình: Những người đang hút thuốc chưa cai được thì không hút thuốc trong nhà, nơi có trẻ em, người cao tuổi và phụ nữ mang thai.
- Cộng đồng hãy chung tay, thực hiện xây dựng môi trường không khói thuốc tại công sở, trường học, quán ăn, nơi công cộng. Hãy tố cáo hành vi bán thuốc lá cho người dưới 18 tuổi.
- Giới trẻ (thanh, thiếu niên) hãy mạnh dạn nói không với thuốc lá khi được mời hút thuốc, xây dựng và lan tỏa lối sống lành mạnh.
Mỗi người dân và thanh thiếu niên hãy có những hành động thiết thực hưởng ứng Tuần lễ quốc gia không thuốc lá 25-31/5 và Ngày Thế giới không thuốc lá 31/5/2025. Hãy chung tay vì một Việt Nam khỏe mạnh, không khói thuốc./.