Chủ động phòng ngừa một số bệnh dễ mắc ở phụ nữ tiền mãn kinh, mãn kinh

1.  Estrogen suy giảm làm tăng nguy cơ mắc bệnh

Ở phụ nữ, mức độ hormone ổn định giữ cho chu kỳ kinh nguyệt đều đặn, có vai trò quan trọng đối với sức khỏe chị em. Phụ nữ tuổi tiền mãn kinh và mãn kinh, khi nồng độ các hormone, nhất là estrogen khi giảm đi, phụ nữ sẽ phải đối mặt với những thách thức mới về sức khỏe.

Ngoài ra, những thay đổi khác ở phụ nữ độ tuổi này liên quan đến lão hóa, cụ thể như quá trình trao đổi chất chậm hơn, có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim, đột quỵ, loãng xương và nhiều vấn đề khác.

Bệnh tim - mối nguy hiểm ở phụ nữ sau mãn kinh

Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA) cho biết, có gần 1/3 phụ nữ mắc bệnh tim mạch và tỷ lệ đau tim ở phụ nữ bắt đầu gia tăng trong vòng một chục năm sau khi mãn kinh.

Lý do chính là estrogen giúp giữ cho mạch máu linh hoạt, giúp chúng co lại và giãn ra để phù hợp với lưu lượng máu. Khi estrogen giảm đi, lợi ích này sẽ mất đi. Cùng với những thay đổi khác như huyết áp tăng cao có thể làm dày thành động mạch, khiến trái tim của phụ nữ trở nên dễ bị tổn thương.

Một số nghiên cứu phát hiện ra rằng, những phụ nữ có nhiều cơn bốc hoả sớm hơn trong thời kỳ mãn kinh cũng có nguy cơ mắc bệnh tim cao hơn.

Phát hiện đó cũng được chứng minh trong một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ cho thấy, những cơn bốc hỏa thường xuyên và dai dẳng ở phụ nữ mãn kinh có liên quan đến bệnh tim mạch trong tương lai. Do đó, những phụ nữ có tiền sử gia đình bị bệnh tim hoặc những cơn bốc hỏa sớm và nghiêm trọng nên thường xuyên theo dõi sức khỏe và tư vấn bác sĩ về sự cần thiết sàng lọc về bệnh tim mạch hay không.

AHA cũng khuyến khích phụ nữ theo dõi về huyết áp, cholesterol và lượng đường trong máu cũng như chỉ số khối cơ thể (BMI)... có thể giúp đánh giá nguy cơ mắc bệnh tim trong tương lai.

Loãng xương

Theo nghiên cứu của Trường Đại học Sản phụ khoa Hoa Kỳ, trước khi mãn kinh, xương của phụ nữ được bảo vệ bởi estrogen, nhưng vào một năm trước kỳ kinh nguyệt cuối cùng và tiếp tục trong khoảng ba năm sau đó, xương của phụ nữ bị mất đi nhanh chóng.

Bình thường phụ nữ có thể không nhận thấy rằng xương của mình đang yếu đi vì chứng loãng xương có thể không gây ra triệu chứng trong nhiều năm và gãy xương có thể là dấu hiệu rõ nhất của bệnh.

Tăng cân, béo bụng

Thời kỳ mãn kinh có ảnh hưởng nhất định đến quá trình trao đổi chất của phụ nữ, nó khiến cơ thể tăng mỡ và mất khối lượng mô nạc. Nghiên cứu cho thấy những phụ nữ nhanh chóng phát triển mỡ bụng trong thời kỳ mãn kinh có nguy cơ mắc bệnh tim cao hơn, ngay cả khi cân nặng của họ giữ ổn định. Một phần nguyên nhân khiến nguy cơ béo bụng tăng lên là do mất estrogen.

Nhiễm trùng đường tiết niệu

Sau khi mãn kinh, nồng độ estrogen giảm có thể khiến mô âm đạo trở nên mỏng và khô hơn. Điều này có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển dễ dàng hơn gây nhiễm khuẩn đường tiết niệu.

         2. Các biện pháp phòng các nguy cơ sức khỏe ở phụ nữ tiền mãn kinh, mãn kinh

Theo các chuyên gia y tế, trung bình tuổi mãn kinh của phụ nữ bắt đầu từ 50 tuổi, nhưng dấu hiệu tiền mãn kinh có thể bắt đầu từ 40 tuổi. Khi bước vào giai đoạn này, người phụ nữ thường phải đối mặt với những rối loạn về nội tiết và tâm sinh lý. Sự rối loạn nội tiết tố sẽ kéo theo nhiều rối loạn khác ảnh hưởng đến sức khỏe. Do đó, để phòng các nguy cơ sức khỏe ở phụ nữ tiền mãn kinh, mãn kinh:

Phụ nữ cần khám sức khỏe định kỳ để được bác sĩ tư vấn, can thiệp phù hợp như dùng thuốc, bổ sung nội tiết tố…

Các chị em phụ nữ cần có sự chuẩn bị về tâm lý, điều chỉnh lối sống lành mạnh, tập luyện thể chất thường xuyên để duy trì sự dẻo dai của hệ xương cơ và giúp máu tuần hoàn đều khắp cơ thể.

Chị em cần có chế độ dinh dưỡng tốt: ăn uống đủ chất, bổ sung thực phẩm giàu chất xơ, canxi, vitamin, chất khoáng, thực phẩm giàu phytoestrogen (có tác dụng tương tự như estrogen nhưng có nguồn gốc từ thực vật) như đậu nành, các sản phẩm từ đậu nành, các loại ngũ cốc nguyên hạt…giúp cải thiện tình trạng loãng xương, giảm nguy cơ tổn thương khớp, đặc biệt là giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch sau mãn kinh.

Chị em phụ nữ nên thực hiện lối sống lành mạnh, tập thể dục điều độ và phù hợp, tránh căng thẳng để bảo vệ sức khỏe (vì khi căng thẳng, cơ thể sẽ sản xuất ra một loại hormone chống stress là cortisol, nồng độ cortisol cao có thể làm gián đoạn quá trình sản xuất estrogen và làm giảm estrogen trong cơ thể).