Tăng cường truyền thông trong Tháng cao điểm dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con năm 2025
HIV/AIDS luôn là một trong những thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe cộng đồng trên toàn cầu. Trong số các con đường lây truyền, lây truyền HIV từ mẹ sang con là con đường đáng lo ngại nhất vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến thế hệ tương lai. Tuy nhiên, đây cũng là con đường lây truyền hoàn toàn có thể dự phòng được nếu có sự can thiệp y tế kịp thời và đầy đủ.
Từ năm 2009, chiến dịch quốc gia về dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con lần đầu tiên đã được phát động trên toàn quốc nhằm đẩy mạnh cách tiếp cận toàn diện cho chương trình này.Sau đó, Bộ Y tế đã chọn tháng 6 hàng năm là Tháng cao điểm Dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con để đẩy mạnh hơn nữa công tác truyền thông và cung cấp các dịch vụ dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con.
Hưởng ứng Tháng cao điểm dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con năm 2025, các hoạt động truyền thông và phòng, chống HIV/AIDS sẽ được Trung tâm Kiểm soát bệnh tậttỉnhđẩy mạnh từ ngày 1/6 đến 30/6/2025. Chiến dịch nhằm thúc đẩy sự tham gia của cả hệ thống chính trị và toàn dân, nâng cao nhận thức về lợi ích của xét nghiệm HIV sớm và điều trị dự phòng, giảm kỳ thị và phân biệt đối xử với phụ nữ mang thai nhiễm HIV và trẻ sinh ra từ mẹ nhiễm HIV, đồng thời tăng cường cung cấp các dịch vụ dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con.
HIV lây truyền từ mẹ sang con như thế nào?
Lây truyền HIV từ mẹ sang con có thể xảy ra trong03 giai đoạn: khi mang thai, trong quá trình chuyển dạ/sinh nở và khi cho con bú. Nếu không được can thiệp, nguy cơ lây nhiễm HIV từ mẹ sang con có thể lên đến 25% – 40%. Tuy nhiên, với các biện pháp y tế hiện đại, tỷ lệ này có thể giảm xuống dưới 5%, thậm chí dưới 2% nếu người mẹ được phát hiện và điều trị sớm bằng thuốc kháng vi rút (ARV).
Chương trình dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con được triển khai tại Việt Nam từ năm 2009, với mục tiêu giảm tỉ lệ này xuống mức thấp nhất và hướng tới loại trừ hoàn toàn vào năm 2030.
Theo số liệu mới nhất từ Bộ Y tế, tỉ lệ lây truyền HIV từ mẹ sang con tại Việt Nam đã giảm từ 1,2% vào năm 2021 xuống còn 1% vào năm 2024. Đây là kết quả của việc triển khai đồng bộ các biện pháp như xét nghiệm sớm, điều trị ARV kịp thời và tư vấn toàn diện cho thai phụ.
Chương trình dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con tại Việt Nam được triển khai toàn diện, với nhiều biện pháp đồng bộ như: Xét nghiệm HIV cho phụ nữ mang thai, điều trị ARV sớm cho mẹ và trẻ, tư vấn chăm sóc sức khỏe sinh sản, cũng như hỗ trợ về tinh thần và dinh dưỡng. Những giải pháp này không chỉ giúp giảm nguy cơ lây truyền HIV, mà còn góp phần cải thiện sức khỏe toàn diện cho phụ nữ mang thai nhiễm HIV và trẻ sơ sinh.
Vai trò của cộng đồng và từng cá nhân
Phòng ngừa lây truyền HIV từ mẹ sang con không chỉ là trách nhiệm của ngành y tế mà cần sự chung tay của cả cộng đồng. Gia đình, chồng và người thân cần hỗ trợ phụ nữ mang thai tiếp cận xét nghiệm HIV, điều trị ARV và tuân thủ các hướng dẫn y tế.
Đặc biệt, cần xóa bỏ kỳ thị và phân biệt đối xử với phụ nữ mang thai nhiễm HIV, mọi sự hỗ trợ, thấu hiểu và đồng hành sẽ giúp họ vững vàng hơn trên hành trình bảo vệ sức khỏe cho bản thân, con trẻ và gia đình.