Zona thần kinh
Hiện nay, thời tiết lạnh ẩm, các trường hợp mắc Zona thần kinh có xu hướng gia tăng. Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Thái Bình cung cấp thông tin về bệnh như sau:
Zona thần kinh là bệnh do nhiễm một loại virus thần kinh cấp tính gây nên ở da. Zona thần kinh là biến chứng của bệnh Zona. Zona thần kinh có thể kéo dài nhiều năm sau khi sang thương Zona ở da đã lành.
Zona là bệnh nhiễm trùng do virus Varicella - Zoster (VZV) gây ra. Người nhiễm virus VZV lần đầu sẽ có biểu hiện của bệnh thuỷ đậu, có biểu hiện đau, sốt, mệt mỏi, mất ngủ. Hồng ban và nốt phỏng nước kích thước to nhỏ khác nhau trên mặt da thường tập trung từng chùm ở 1 bên của cơ thể. Mụn nước khi vỡ tạo thành những vết loét, chảy dịch và làm lây lan. Sau đó thương tổn lành dần, có thể để lại vết thâm hoặc có thể để lại sẹo nếu bị nhiễm trùng. Sau khi người bệnh thủy đậu khỏi hoàn toàn, virus VZV vẫn tồn tại và ngủ trong hạch thần kinh trong nhiều tháng, nhiều năm, khi gặp điều kiện thuận lợi như: mệt mỏi, căng thẳng, suy nhược cơ thể, suy giảm miễn dịch,… virus sẽ thức dậy hoạt động trở lại di chuyển dọc dây thần kinh để ra ngoài da, gây ra những biểu hiện của bệnh Zona gồm triệu chứng tổn thương ở da và dây thần kinh. Thời gian phát bệnh Zona từ 1 – 2 tuần hoặc hơn tùy vào cơ địa mỗi người (đối với người có bệnh nền, trẻ em, người cao tuổi, người bị suy giảm miễn dịch thì bệnh sẽ kéo dài hơn). Khi da đã lành, biểu hiện đau tại vị trí da bị Zona có thể vẫn kéo dài nhiều tháng, năm.
Bệnh zona thần kinh có biểu hiện sau:
1. Ngứa, nóng rát và đau
Cảm giác ngứa, nóng rát, đau là biểu hiện đặc trưng và thường xảy ra trước khi phát ban xuất hiện. Người bệnh sẽ cảm thấy đau dọc dây thần kinh nửa bên người. Sau đó xuất hiện cảm giác nóng rát, ngứa ngáy, phát ban và đau dữ dội. Trước khi có biểu hiện ngứa, nóng rát và đau thì người bệnh thường có sốt nhẹ, người mệt mỏi, đau nhức là dấu hiệu của của nhiễm virus.
2. Mụn nước, bọng nước có chứa dịch trong
Phát ban, mụn nước, bọng nước trên da mọc thành chùm, phân bố theo đường đi của dây thần kinh, đặc điểm các mụn nước liên kết lại thành bọng nước, chứa nhiều dịch, căng và gây đau. Một thời gian sau bọng nước xẹp, có thể vỡ nếu va chạm. Bọng nước có thể bị nhiễm trùng thì chuyển màu đục như mủ, có thể để lại sẹo.
3. Sưng đau các vùng lân cận và nổi hạch
Bệnh Zona thần kinh thường xuất hiện ở một bên cơ thể như: 1 bên eo, một bên mặt, cổ hoặc thân mình với cảm giác đau nhẹ đến dữ dội ở vùng da bị ảnh hưởng. Thường nổi hạch ở cổ, nách, bẹn… tương ứng với vị trí phát ban Zona.
Điều trị bệnh Zona thần kinh
Người bệnh có thể dùng một số thuốc sau theo hướng dẫn của bác sĩ:
- Thuốc kháng virus: Acyclovir; Valacyclovir; Famciclovir...
- Thuốc giảm đau, chống viêm: Acetaminophen; Ibuprofen; Medrol… dạng uống hoặc typ mỡ bôi làm dịu các biểu hiện khó chịu ngoài da và đau.
- Thuốc an thần: pregabalin, gabapentin…
Phòng bệnh Zona thần kinh
- Tránh tiếp xúc với những người mắc bệnh zona khi cơ thể còn vết mụn nước.
- Ngủ đủ giấc; Không hút thuốc lá.
- Sinh hoạt và nghỉ ngơi hợp lý, tránh căng thẳng, tập thể dục để tăng sức đề kháng.
- Khi có biểu hiện xuất hiện bệnh cần đến khám và điều trị tại cơ sở y tế.
- Tiêm chủng phòng bệnh thủy đậu và tránh được bệnh Zona dẫn đến Zona thần kinh.