Nguyên nhân và dấu hiệu nhận biết chứng khó ngủ tuổi dậy thì
Trẻ em ở độ tuổi dậy thì cần được ngủ từ 8-10 tiếng mỗi đêm để đảm bảo khả năng phát triển. Tuy nhiên, một số trẻ lại rơi vào tình trạng khó ngủ tuổi dậy thì, ngay cả khi đi ngủ sớm. Khó ngủ kéo dài có thể làm ảnh hưởng và trì hoãn đồng hồ sinh học của trẻ. Vậy nguyên nhân gây ra tình trạng này và những lưu ý mà cha mẹ cần biết là gì?
1. Nguyên nhân gây ra khó ngủ ở tuổi dậy thì: có 04 nguyên nhân chủ yếu.
- Do thay đổi hormone.
- Áp lực về học hành thi cử gây ra khó ngủ tuổi dậy thì.
- Thói quen thức khuya, sử dụng thiết bị điện tử, điện thoại quá nhiều...
- Một vài nguyên do khác bao gồm:
+ Sử dụng các loại thực phẩm như: trà sữa, bánh ngọt, thức ăn nhanh,…là sự lựa chọn yêu thích của đa số các bạn học sinh. Việc nạp quá nhiều những thực phẩm này cũng sẽ ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ về đêm của các em.
+ Không gian phòng ngủ cũng có tác động đến chất lượng giấc ngủ. Khi phòng ngủ quá chật hẹp, nóng, không yên tĩnh, không thông thoáng hoặc không đảm bảo vệ sinh cũng dễ khiến các em bị khó ngủ, mất ngủ về đêm.
+ Khó ngủ tuổi dậy thì có thể xuất phát từ yếu tố bệnh lý. Một vài bệnh lý ảnh hưởng đến giấc ngủ của trẻ dậy thì thường thấy như: viêm da, trầm cảm, viêm đường hô hấp, suy nhược cơ thể, suy nhược thần kinh,…
2. Dấu hiệu nhận biết chứng khó ngủ ở trẻ mà cha mẹ cần biết
Cha mẹ là những người ở gần nên có thể giúp trẻ xây dựng giờ giấc khoa học, ngủ đúng và ngủ đủ giấc. Vì vậy, những bậc phụ huynh cũng cần quan tâm hơn về tâm lý và các hành vi cảm xúc của trẻ. Nếu trẻ có những dấu hiện khác thường sau thì cần phải lưu ý:
– Khó khăn trong việc thức dậy vào các buổi sáng.
– Hay nóng nảy, khó chịu và cáu gắt vào đầu giờ chiều.
– Thường xuyên mệt mỏi, ngủ gật, ngủ lơ mơ vào ban ngày.
– Cuối tuần thường ngủ li bì, sau khi dậy thì mệt mỏi và cáu gắt.
Các dấu hiệu của khó ngủ tuổi dậy thì thường bị nhầm lẫn với chứng rối loạn tăng động giảm chú ý. Hai tình trạng này đều làm các em bị mất tập trung, lo lắng, căng thẳng và dễ bị hiếu động quá đà. Vì vậy cha mẹ cần cố gắng để ý hơn tới tâm lý và cuộc sống hàng ngày của trẻ.
3. Các mẹo giúp trẻ ngủ ngon hơn trong giai đoạn dậy thì
Nếu được phát hiện sớm, cha mẹ vẫn có thể giúp trẻ cải thiện trạng bằng cách giải quyết các vấn đề tâm lý và duy trì thói quen giờ giấc sinh hoạt.
3.1. Về mặt tâm lý
Cha mẹ có thể quan tâm tới con hơn qua việc:
– Kiểm tra về khối lượng bài tập hàng ngày của trẻ. Từ đó có những tư vấn và hỗ trợ để con được cân bằng hơn giữa việc học và các hoạt động khác.
– Tâm sự và trao đổi giúp con hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của giấc ngủ đến cuộc sống và việc học tập của trẻ. Cho con biết về những tác hại mà mất ngủ, khó ngủ và những ảnh hưởng xấu có thể xảy ra.
– Thường xuyên trò chuyện giúp trẻ giải tỏa những khó khăn căng thẳng trong cuộc sống.
3.2. Duy trì sinh hoạt giờ giấc khoa học cải thiện khó ngủ tuổi dậy thì
– Đảm bảo phòng ngủ có ánh sáng vừa đủ và yên tĩnh.
– Trước khi ngủ khoảng 1 giờ cần yêu cầu trẻ ngừng làm bài tập và sử dụng thiết bị điện tử. Cha mẹ có thể hướng dẫn trẻ là không nên sạc hay để điện thoại gần giường.
– Giúp trẻ một số cách thư giãn trước giờ ngủ như: tắm nước ấm, nghe nhạc, đọc sách hay ngồi thiền.
– Hạn chế cho trẻ uống các loại đồ uống chứa caffeine như: cafe, nước tăng lực, socola,… vào buổi tối.
– Khuyến khích trẻ thường xuyên thể dục thể thao nhưng tránh vận động mạnh gần giờ ngủ.
– Tránh ngủ quá nhiều vào buổi trưa sẽ giúp giấc ngủ tối của trẻ được sâu và dài hơn.
Chứng mất ngủ khó ngủ ở tuổi dậy thì hiện nay khá phổ biến và có thể cải thiện được. Tuy nhiên, nếu tình trạng này ở trẻ diễn ra thường xuyên và ảnh hưởng nhiều tới các hoạt động trong cuộc sống hàng ngày, thì cha mẹ cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế để thăm khám và được bác sĩ, chuyên gia tư vấn và hỗ trợ thêm.Vì sự phát triển toàn diện của trẻ bố mẹ hãy dành thời gian để chăm sóc con mình./.