PHÒNG BỆNH VIÊM NÃO NHẬT BẢN MÙA HÈ
Viêm não Nhật Bản (VNNB) là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do vi rút viêm não Nhật Bản gây ra. Bệnh lây truyền qua muỗi Culex đốt, thường bùng phát vào mùa hè. Di chứng bệnh VNNB ở trẻ em rất nặng nề, là gánh nặng cho gia đình và xã hội. Bệnh VNNB có thể xảy ra quanh năm nhưng mùa dịch thường bắt đầu vào các tháng mùa hè, đỉnh điểm dịch từ tháng 5 đến tháng 8 là mùa thuận lợi cho muỗi truyền bệnh phát triển và cũng là mùa có nhiều loài hoa quả chín thu hút chim từ rừng về mang theo mầm bệnh từ nơi hoang dã, sau đó lây sang đàn lợn, gia súc gần người và lây sang cho người qua muỗi đốt.Bệnh có thể gây tử vong hoặc để lại di chứng nặng nề như liệt, động kinh, chậm phát triển trí tuệ.
Để chủ động phòng, chống bệnh VNNB, người dân cần thực hiện các biện pháp sau:
1. Tiêm vắc-xin phòng bệnh
- Đối tượng ưu tiên: Trẻ em từ 1-5 tuổi (theo lịch tiêm chủng mở rộng).
- Lịch tiêm:
+ Mũi 1: Khi trẻ đủ 1 tuổi.
+ Mũi 2: Sau mũi 1 từ 1-2 tuần.
+ Mũi 3: Sau mũi 2 là 1 năm.
- Người lớn chưa tiêm cần tiêm đủ phác đồ nếu sống trong vùng nguy cơ.
2. Diệt muỗi, loăng quăng (bọ gậy)
- Dọn dẹp nhà ở, làm sạch nhà vệ sinh và dọn dẹp đồ dùng hằng ngày, hằng tuần nên vệ sinh bồn cầu, nhà vệ sinh 2 - 3 lần bằng các loại hóa chất chuyên dụng. Phun thuốc diệt muỗi định kỳ tại gia đình và khu vực xung quanh.
- Đậy kín dụng cụ chứa nước, thả cá diệt bọ gậy.
- Dọn dẹp ao tù, nước đọng, khơi thông cống rãnh, phát quang bụi rậm quanh nhà.
3. Phòng muỗi đốt
- Mặc quần áo dài tay, ngủ màn kể cả ban ngày.
- Sử dụng kem xoa ngoài da hoặc các biện pháp chống muỗi đốt khác cho trẻ em và người chăm sóc, thu hoạch vải, nhãn… khi làm việc tại khu vườn cây ăn quả, nhất là vào mùa bệnh VNNB.
- Ngoài ra có thể đặt các loại cây tinh dầu như khuynh diệp, cây bạc hà hay hoa oải hương hoặc sử dụng một số loại hương đuổi muỗi, máy bắt muỗi.
4. Vệ sinh môi trường, chuồng trại
- Giữ nhà cửa sạch sẽ, không để nước đọng.
- Đối với chuồng trại chăn nuôi, khi quy hoạch, gia đình nên duy trì khoảng cách giữa chuồng gia súc với nhà ở càng xa càng tốt, tối thiểu đạt được khoảng cách 50 mét. Chuồng gia súc phải được xây ở nơi kín đáo song thông thoáng, có mái che và nên có mành rèm che cửa ra vào để chống muỗi, làm vệ sinh thường xuyên để hạn chế nơi trú đậu của muỗi…
- Xử lý nơi sinh sản của muỗi: Đối với các khu vực như: ao, hồ, đầm,...nên thường xuyên vệ sinh, làm sạch rong rêu là vật thể bám và trú ẩn của ấu trùng muỗi, nuôi thả các loại cá ăn nổi, duy trì có mật độ cao đặc biệt vào mùa hè. Đối với các nguồn nước nhỏ hơn: như vũng nước, rãnh thoát nước, bể nước lớn hoặc bể cảnh lớn trong nhà... nếu không lấp bỏ được thì cần làm cạn, làm vệ sinh khơi thông dòng chảy thường xuyên hoặc thả cá có thể ăn bọ gậy các loài muỗi. Những vật chứa nước phế thải nhỏ quanh khu dân cư, nhà ở, cần được thu gom, lật úp, tiêu huỷ hàng ngày hoặc thực hiện các chiến dịch vệ sinh môi trường. Đối với các khu ruộng lúa nước, nhất là các chân ruộng lúa nước sát khu dân cư nên chú ý khâu điều tiết tưới tiêu, kết hợp nuôi thả cá có khả năng chống chịu hạn cao để ăn bọ gậy/loăng quăng.
5. Nhận biết sớm dấu hiệu bệnh và đến cơ sở y tế kịp thời
Khi phát hiện các dấu hiện nghi bệnh như: sốt cao và kèm theo các triệu chứng liên quan đến tổn thương hệ thần kinh trung ương như: nhức đầu, buồn nôn và nôn; trẻ mất ngủ quấy khóc, vật vã mê sảng hoặc ly bì, co giật, tăng trương lực cơ, rối loạn thần kinh thực vật (da lúc đỏ lúc xám, vã mồ hôi, mạch nhanh)… nên đưa ngay người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất để được tư vấn, điều trị kịp thời, hạn chế biến chứng, di chứng và tử vong đáng tiếc do bệnh VNNB.