PrEP và những hiểu lầm (Phần 2)

1. PrEP là liệu pháp điều trị nhiễm HIV.

Mặc dù thuốc PrEP là thuốc kháng virus HIV, xong điều trị PrEP không phải là điều trị cho người nhiễm HIV. Đây là biện pháp dự phòng trước phơi nhiễm HIV đối với các đối tượng nguy cơ cao (gái mại dâm, người quan hệ với nhiều bạn tình,…). Nói cách khác, PrEP chỉ dành cho người không nhiễm HIV nhưng thường xuyên có những hành vi nguy cơ cao sử dụng như những nhóm Quan hệ tình dục không an toàn, nhóm Nghiện chích ma tuý, nhóm Nam quan hệ tình dục đồng giới và nhóm vợ, chồng, bạn tình của người nhiễm HIV. Thuốc được sử dụng trước khi có hành vi nguy cơ như quan hệ tình dục không sử dụng bao cao su hay sử dụng chung bơm kim tiêm (khác với thuốc điều trị phơi nhiễm với HIV sau phơi nhiễm (PEP). PrEP cũng không phải là vắc xin phòng HIV, thuốc này cần sử dụng hằng ngày và sẽ mất tác dụng khi ngừng thuốc. 

2. Ai cũng có thể sử dụng PrEP

PrEP được sử dụng cho các đối tượng đáp ứng đủ hai tiêu chuẩn sau: chưa nhiễm HIV và có hành vi nguy cơ nhiễm HIV cao (trong đó đặc biệt nhấn mạnh đến người quan hệ tình dục với nhiều bạn tình, các đối tượng tiêm chích ma túy, đồng tính nam, gái mại dâm). PrEP là thuốc, không phải thực phẩm chức năng, do vậy, việc sử dụng cần có chỉ định của bác sĩ và không nên tự ý sử dụng, do thuốc cũng có thể gây nên một số tác dụng phụ không mong muốn như buồn nôn, chóng mặt, mệt mỏi, ảnh hưởng đến chức năng thận… Nếu bạn thuộc nhóm đối tượng có nguy cơ cao nhiễm HIV, hãy đến Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Thái Bình để được tư vấn, xét nghiệm, kê đơn sử dụng PrEP miễn phí. 

3. Sử dụng PrEP giúp bạn không bị lây truyền các bệnh lây truyền qua đường quan hệ tình dục.

Điều này hoàn toàn sai. PrEP chỉ đảm bảo làm giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm HIV của bạn nhưng không phải 100%. Tỷ lệ dự phòng lây truyền HIV sẽ khác nhau với mỗi khách hàng tuỳ vào nguy cơ lây nhiễm và tỷ lệ tuân thủ điều trị của họ. Tuy nhiên, khi sử dụng PrEP bạn vẫn có thể mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác như Lậu, Chlamydia, Giang mai, Viêm gan B… nếu chỉ sử dụng PrEP mà không có các biện pháp dự phòng các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác như sử dụng bao cao su. Có thể các bạn sẽ nghĩ rằng, nếu vậy chỉ cần sử dụng bao cao su để dự phòng cả HIV và các bệnh lây truyền qua đường tình dục, tuy nhiên Bao cao su chỉ dự phòng được lây truyền HIV tối đa 86% trong khi PrEP nếu tuân thủ điều trị tốt có thể giúp tỷ lệ dự phòng lên tới 99%.

PrEP cũng không phải thuốc tránh thai, do đó, phụ nữ vẫn có thể mang thai ngoài ý muốn khi quan hệ tình dục mà chỉ sử dụng PrEP. 

4. Chỉ quan hệ qua đường âm đạo mới cần sử dụng PrEP.

Thực tế, theo phân tích tình hình dịch cho thấy xu hướng dịch HIV đang dịch chuyển dần sang nhóm đối tượng có nguy cơ lây nhiễm HIV cao nhất trong cộng đồng là nhóm người đồng tính nam (do đặc điểm quan hệ qua đường hậu môn và có nhiều bạn tình). Do đó, quan niệm trên là sai lầm. Thậm chí, nguy cơ lây nhiễm HIV qua quan hệ tình dục đường hậu môn còn cao hơn nhiều lần so với giao hợp qua đường âm đạo và miệng. Do đó, không chỉ nhóm quan hệ tình dục không an toàn qua đường âm đạo mới cần sử dụng PrEP mà tất cả các nhóm đối tượng, đặc biệt là nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới đều cần sử dụng PrEP. Nếu bạn là người thường xuyên quan hệ tình dục không an toàn, hãy tham, gia PrEP để được chăm sóc, bảo vệ sức khoẻ một cách an toàn nhết

 5. PrEP cần sử dụng suốt đời

Khác với điều trị HIV, PrEP không cần sử dụng suốt đời, và bạn hoàn toàn có thể ngừng khi không còn nguy cơ lây nhiễm với HIV. Ngược lại, bạn cũng có thể quay lại sử dụng PrEP khi cảm thấy mình lại bắt đầu có nguy cơ phơi nhiễm với HIV.

Trên đây là những quan niệm thường bị hiểu sai khi sử dụng PrEP. Vì vậy, nếu bạn là đối tượng có nguy cơ cao phơi nhiễm với HIV, hãy đến với chúng tôi tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Thái Bình tại số 113, Nguyễn Tông Quai, phường Trần Lãm, Thành phố Thái Bình để được kiểm tra và tư vấn sử dụng PrEP miễn phí, giúp bạn tránh được nguy cơ nhiễm HIV và giảm thiểu nguy cơ lây lan HIV trong cộng đ

ồng.