Tỉnh Thái Bình: Kết quả 10 năm thực hiện Luật PCTH của thuốc lá

Ngay từ năm 2014, Thái Bình đã thành lập Ban chỉ đạo PCTH thuốc lá của tỉnh, đồng chí Phó chủ tịch phụ trách Văn hóa xã hội là Trưởng ban, đồng chí Giám đốc Sở Y tế là Phó trưởng ban thường trực, các thành viên là Lãnh đạo các Sở, ban ngành, tổ chức chính trị xã hội. Hàng năm, Ban chỉ đạo PCTH thuốc lá từ tỉnh đến huyện, xã, phường, thị trấn được kiện toàn, bổ sung, triển khai các hoạt động tuyên truyền về tác hại thuốc lá, Luật PCTH của thuốc lá và các văn bản hướng dẫn.

Trong 10 năm qua, mặc dù có nhiều biến cố do thiên tai, dịch bệnh đặc biệt là mấy năm gần đây, dịch bệnh Covid-19 kéo dài nhưng các cấp, các ngành, các địa phương trên địa bàn tỉnh đã có nhiều cố gắng, nỗ lực trong việc triển khai, tổ chức thực hiện các nhiệm vụ về PCTH thuốc lá. Từ khi Luật PCTH của thuốc lá có hiệu lực, UBND tỉnh đã xây dựng Kế hoạch, Chỉ thị chỉ đạo xuống các huyện, thành phố. Tuy nhiên, công tác PCTH của thuốc lá giai đoạn 2013-2014 cũng chỉ dừng lại ở việc triển khai các hội nghị và một số hoạt động nghiên cứu.

 Từ năm 2015, được sự hỗ trợ kỹ thuật và kinh phí của Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá – Bộ Y tế, công tác PCTH thuốc lá đã được triển khai tương đối đồng bộ và hiệu quả. Hàng năm, UBND tỉnh ban hành Kế hoạch PCTH thuốc lá. Căn cứ vào kế hoạch của tỉnh, các sở, ban ngành, chính quyền địa phương của 8/8 huyện, thành phố xây dựng kế hoạch hoạt động PCTH thuốc lá phù hợp với thực tế của từng cơ quan, đơn vị, địa phương. Các hoạt động thông tin truyền thông qua nhiều kênh truyền thông đa dạng như: phát thanh, truyền hình, báo in, báo điện tử, trang thông tin điện tử, loa phát thanh xã/phường, pa-nô, áp phích, sách nhỏ,…Truyền thông trực tiếp qua các hội nghị, hội thảo chia sẻ kinh nghiệm, nói chuyện chuyên đề, truyền thông lưu động…Hình thức truyền thông ngày càng đa dạng: ca kịch, dân vũ thể thao, lễ hội không khói thuốc hoặc tổ chức các cuộc thi như: Tuyên truyền viên ngành y tế, Tìm hiểu kiến thức PCTH thuốc lá liên ngành y tế giáo dục…

 Hàng năm, tổ chức tập huấn nâng cao năng lực truyền thông PCTH thuốc lá cho Đoàn Thanh niên, Hội LHPN, Hội nông dân, Hội Người cao tuổi, Cộng tác viên của mạng lưới, giáo viên, y tế cơ sở, nông dân một số xã trọng điểm về chuyển đổi cơ cấu cây trồng, tập huấn chuyên ngành cho đội ngũ thanh tra, công an, thành viên các Đoàn kiểm tra, giám sát liên ngành...

  Để đạt được hiệu quả trong công tác PCTH của thuốc lá thì sự phối hợp liên ngành đóng một vai trò vô cùng quan trọng. Tại Thái Bình, dưới sự chỉ đạo của UBND tỉnh, sự tham mưu, hướng dẫn, tổ chức các hoạt động PCTH thuốc lá của ngành Y tế, các ban ngành đoàn thể đã từng bước phối hợp đồng bộ với các hoạt động đa dạng, phong phú nhất là việc tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức của cán bộ, người dân. Đưa các tiêu chí thực hiện Luật PCTH của thuốc lá vào kế hoạch, nội quy, quy chế của cơ quan, đơn vị, vào hương ước, quy ước của thôn xóm, tổ dân phố. Tổ chức ký cam kết về việc xây dựng môi trường không khói thuốc tại nơi làm việc, đưa qui định cấm hút thuốc vào tiêu chí thi đua khen thưởng của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động.

Từ năm 2015, Thái Bình đã thành lập Tổ Kiểm tra, giám sát và năm 2020 kiện toàn thành Đoàn Kiểm tra, giám sát liên ngành, hàng năm định kỳ triển khai kiểm tra, giám sát tại các khối: Y tế, Giao thông, Giáo dục, Nhà hàng, khách sạn và UNBD huyện/thành phố/xã/phường/thị trấn, mỗi năm triển khai kiểm tra, giám sát khoảng 100 cơ quan, đơn vị, địa phương trong tỉnh. Việc xây dựng Kế hoạch thanh kiểm tra, giám sát do ngành Y tế chủ trì (cơ quan đầu mối là Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh) phối hợp với các sở, ngành, tổ chức chính trị xã hội: Tư pháp, Công An, Giáo dục & Đào tạo, Kế hoạch & Đầu tư, Văn hoá - Thể Thao & Du Lịch, Công thương, Quản lý thị trường, Tài Chính, Thông tin & Truyền thông, Hội LHPN tỉnh, Ban Tuyên giáo, Mặt trận Tổ quốc, Đoàn Thanh niên và cán bộ đầu mối công tác PCTH thuốc lá của 08 huyện, thành phố. Kết quả thanh, kiểm tra, giám sát phần nào phản ánh được thực trạng việc thực thi Luật PCTH của thuốc lá và công tác xây dựng cơ quan, đơn vị không khói thuốc trên địa bàn tỉnh, từ đó đề xuất các biện pháp góp phần thực thi hiệu quả Luật PCTH thuốc lá trong thời gian tới.

Theo kết quả nghiên cứu khoa học của tỉnh năm 2015, tỷ lệ hút thuốc ở nam giới là 47,2% đến năm 2018 tỷ lệ này là giảm xuống còn 45,3%. Ở giai đoạn 2013-2014, nhận thức của nhân dân và các cấp, ngành còn hạn chế về tác hại của thuốc lá và Luật PCTH thuốc lá. Đến nay, đa số cán bộ và người dân đều nhận thức được tác hại của thuốc lá ảnh hưởng đến người hút và những người xung quanh, đã hình thành nhận thức mới trong cộng đồng, lan toả sâu rộng trong xã hội. Trên các tuyến xe khách của Thái Bình, không có hiện tượng hút thuốc trên xe. Tại một số xã có truyền thống trồng cây thuốc lào trên địa bàn huyện Quỳnh Phụ, Tiền Hải và Thái Thuỵ, nhiều người dân đã chuyển đổi cơ cấu cây trồng, thay thế cây thuốc lào bằng các cây hoa màu khác.

  Sự hỗ trợ về kinh phí và chuyên môn, kỹ thuật của Quỹ PCTH thuốc lá – Bộ Y tế thời gian qua có ý nghĩa rất thiết thực và sâu sắc đối với người dân Thái Bình, góp phần nâng cao nhận thức của các cấp, ngành và người dân về PCTH của thuốc lá, giảm tỉ lệ mắc những căn bệnh nguy hiểm do thuốc lá gây ra, đóng góp vào sự nghiệp chăm sóc sức khoẻ nhân dân và sự nghiệp phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh./.